Κύριε, γνώρισέ μου αὐτὸν τὸν ἄγνωστο...

Κύριε, γνώρισέ μου αὐτὸν τὸν ἄγνωστο...

Μοναχός Ἰωσὴφ Γρηγοριάτης ( = της μονής Γρηγορίου)

ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ (κι εκεί από εδώ & εδώ)

Μοναχός Ἰωσὴφ Γρηγοριάτης (1915-2008)

Κύριε γνώρισέ μου αὐτὸν τὸν ἄγνωστο. Ξέρω τὸ ὄνομά μου, τὴν ἡλικία μου, τὸ βάρος μου, τὸ χρῶμα τῶν μαλλιῶν μου, ὅμως τὸν ἑαυτό μου δὲν τὸν γνωρίζω. Αὐτὸς σὲ μένα τὸν ἴδιο, παραμένει κρυμμένος καὶ ἄγνωστος. Ἐσὺ ὅμως Χριστέ μου, ποὺ «ἐξετάζεις νεφροὺς καὶ καρδιὲς» τὸν γνωρίζεις. 

Ἐσὺ γνωρίζεις κάθε ἄνθρωπο ἐρχόμενο εἰς τὸν κόσμο, «ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ». Ἐσὺ κρατᾶς στὰ πλαστουργικά σου χέρια τὴν φωτογραφία τοῦ μυστικοῦ καὶ ἀγνώστου ἑαυτοῦ μου, σὲ ὅλες τὶς λεπτομέρειες. Τί δὲν θὰ ἔδινα νὰ ἀποκτήσω αὐτὴ τὴν φωτογραφία Κύριέ μου! Νὰ τὴν κρατήσω μπροστὰ στὰ μάτια μου.
 
Νὰ δῶ ἐπὶ τέλους ποιὸς εἶμαι. Μία μυστικὴ φωνή μου λέει πὼς δὲν θὰ ἄντεχα νὰ δῶ τὴ φωτογραφία μου αὐτή. Καὶ ἂν τὴν ἔβλεπα, πὼς δὲν θὰ μποροῦσα νὰ ἀναγνωρίσω τὸν ἑαυτό μου. Γι’ αὐτὸ Κύριε εἶμαι εὐχαριστημένος ποὺ Ἐσύ, γεμάτος ἀγάπη γιὰ μένα, κρατᾶς ἀποκλειστικὰ δική σου τὴν φωτογραφία τοῦ πραγματικοῦ ἑαυτοῦ μου.
 
Γιατί ξέρω πὼς Ἐσὺ θὰ δουλέψεις μέσα μου γιὰ νὰ ἀποκαταστήσεις τὴν πραγματικὴ εἰκόνα τοῦ ἑαυτοῦ μου καὶ νὰ τὴν παρουσιάσεις μὴ ἔχουσα σπίλο ἢ ρυτίδα ἀλλὰ ἵνα ᾗ ἁγία καὶ ἄμωμος. Κύριε θέλω νὰ σοῦ δώσω τὴν δυνατότητα νὰ ἐπεξεργασθεῖς μέσα μου τὸν ἑαυτό μου...  
Ἑαυτέ μου, σκάβε βαθειὰ τὸ πηγάδι τῆς αὐτογνωσίας, τῆς αὐτομελέτης. Ἐρεύνα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ ζωή σου. Γίνου ἀναζητητὴς γιὰ νὰ βρεῖς μαργαριτάρια καὶ ψήγματα χρυσοῦ ἀπὸ τὸ χρυσωρυχεῖο τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ (Ματθαῖος 13, 44-46). Σκάβε καὶ ἄνοιξε τὸ χῶρο τῆς ὑπάρξεώς σου, γιὰ νὰ αὐξάνονται πιὸ πολὺ μέσα σου τὰ ἀποθέματα τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ.
 
Βάλε ὅλο καὶ πιὸ βαθειὰ μέσα σου «τὸν θεμέλιον…ὅς ἐστιν Ἰησοῦς Χριστὸς» (Α΄ Κορινθίους 3, 11). Ἂν θέλεις νὰ ἀνέβεις «ψηλά», χαμήλωνε, σκάβε. Σκάβε ὅλο καὶ πιὸ βαθειά. Ἄνοιγε Κύριέ μου βαθειὰ τὸ πηγάδι τῆς αὐτογνωσίας καὶ τῆς ταπείνωσης..
 
Γιατί προσεύχομαι; Ὄχι βέβαια γιὰ νὰ ἀπαριθμήσω στὸν Θεὸ τὶς ἁμαρτίες μου. Ὄχι γιὰ νὰ καυχηθῶ γιὰ τὰ ἔργα μου. Ὄχι γιὰ νὰ ἱκανοποιήσω τὴν συνείδησή μου, ὅτι δὲν παρέλειψα τὸ «καθῆκον» τῆς προσευχῆς. Ὄχι γιὰ νὰ κατακρίνω τοὺς ἄλλους «ἁμαρτωλοὺς» ποὺ συνάντησα στὸ δρόμο μου.
 

Από εδώ

Οὔτε γιὰ νὰ ἀρχίσω ἢ νὰ τελειώσω «θρησκευτικὰ» τὴ μέρα μου. Ἀλλὰ γιὰ νὰ ζητήσω ἀπὸ τὸν πολυεύσπλαχνο Κύριο νὰ καλύψει μὲ τὸ πολὺ ἔλεός του, τὰ πολλὰ σφάλματά μου, τὰ ἀτελῆ καὶ ἐλλιπῆ ἔργα μου, τὴν ἔλλειψη ἀγάπης καὶ κατανοήσεως τῶν ἀδελφῶν μου, τὶς πολλὲς ἁμαρτίες μου.
Γιὰ αὐτὸ προσεύχομαι! Γιὰ νὰ ἀνανεώσω τὴ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς μου, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐμπιστοσύνη μου στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὅταν προσεύχομαι αἰσθάνομαι πὼς εἶμαι μπροστὰ στὸν Ἅγιο Θεό !

Εισαγωγή στη Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών

Σάββατο, 15 Οκτωβρίου 2011

Εισαγωγή στη Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών

 

Του γέροντα Θεόκλητου Διονυσιάτη

ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ

Οι καφέ αγκύλες δικές μας

 

Το post αφιερώνεται στη μνήμη όλων των συντελεστών της σύνταξης, των εκδόσεων και των μεταφράσεων της Φιλοκαλίας, ως προσευχή για να τους κατατάξει ο Θεός ανάμεσα στους αγίους Του.

 

Λέγουν οι άγιοι Πατέρες, ότι ο Θεός ετοιμάζει «πόρρωθεν» [=από μακριά] τα μεγάλα έργα Του. Πραγματικά, προνοεί και παρασκευάζει την γνωριμία δύο κατάλληλων «σκευών» του Πνεύματος, για να προσφέρει στο λαό Του την αποθησαυρισμένη αγιοπνευματική σοφία των εκλεκτών τέκνων Του, που κινδύνευε να αφανιστεί μέσα στις «κονιοβριθείς» και «σητόβρωτες» [=γεμάτες σκόνες και σκόρους] χειρόγραφες βιβλιοθήκες των ιερών Μοναστηριών.

Πρόκειται για την γνωριμία, φιλία και συνεργασία μεταξύ του αγίου Μακαρίου Κορίνθου και του από της νήσου Νάξου αγίου Νικοδήμου του αγιορείτη, που αποτελεί ευλογημένο σταθμό για την εκκλησιαστική γραμματεία, χάρη στον εμπλουτισμό της Εκκλησίας με ένα μεγάλο αριθμό πολύτιμων συγγραμμάτων, που προέκυψαν από την συνεργασία της ιερής αυτής «ξυνωρίδος».

Όπως προκύπτει από το βίο του αγίου Νικοδήμου, ύστερα από διετή παραμονή στη Μονή του αγίου Διονυσίου, αναχώρησε το 1777 για τις Καρυές του Αγίου Όρους, όπου συναντήθηκε με τον Άγιο Μακάριο επίσκοπο Κορίνθου, εκθρονισθέντα από τους Τούρκους για τη συμμετοχή της βυζαντινής προελεύσεώς οικογένειάς του των Νοταράδων, στην εξέγερση του 1770. Εκεί του παρέδωσε χειρόγραφα από ανθολογίες πατερικών κειμένων (μοναστικών, ασκητικών, ησυχαστικών, θεολογικών) για να τα επεξεργαστεί προς έκδοση.

Τα κείμενα αντεγράφησαν προφανώς από χειρόγραφους κώδικες [κώδικας = χειρόγραφο αρχαίου κειμένου] των Μοναστηριών του Αγίου Όρους, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να διαφωτίζουν, αν από τα επιλεγέντα αφαιρέθησαν ή προσετέθησαν από τον άγιο Νικόδημο. 

Πάντως, ο θείος Νικόδημος, αφού διόρθωσε φιλολογικώς τα κείμενα, τα παρέβαλλε κριτικώς με άλλους κώδικες, παρέθεσε στα παρασέλιδα μερικές παρατηρήσεις του, έγραψε το Προοίμιο και τις σύντομες βιογραφίες των συγγραφέων και παρέδωσε το όλο έργο ύστερα από μια διετία στον άγιο Μακάριο. Αυτός στην συνέχεια, κατέφυγε στον γνωστό «καλό καγαθόν» πρίγκιπα της Μολδοβλοχίας Ιωάννη Μαυρογορδάτο, που συνάντησε στην Σμύρνη, ο οποίος ανέλαβε τις δαπάνες της εκδόσεως.

Ο άγ. Νικόδημος

Στα κείμενα αυτά, που στο σύνολό τους εκφράζουν την αγάπη του καλού με πνευματική έννοια, που ταυτίζεται με το αγαθό, δόθηκε ο τίτλος «Φιλοκαλία», με την επεξηγηματική δήλωση, ότι η φιλία αυτή του καλού, εις αυτά τα υψηλά πνευματικά επίπεδα, ανήκει στους «Ιερούς Νηπτικούς», δηλαδή στους ασκητικούς εκείνους αγίους Πατέρες, που έφτασαν στην θεία κατάσταση της αδιάλειπτης νήψεως και εγρηγόρσεως του θεωθέντος νου τους. Και σε ένα τόμο μεγάλου σχήματος είδε η Φιλοκαλία το φως της δημοσιότητος στην Βενετία το 1782, που έλαμψε σαν τηλαυγής πνευματικός φάρος σε όλη την ελληνόφωνη Ορθοδοξία.

Αργότερα, ο γνωστός ρώσος [από Πολτάβα Ουκρανίας, τότε Ρωσία] ιερομόναχος Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ, μετέφραση ολόκληρη την Φιλοκαλία στην Σλοβανική, που έγινε το εντρύφημα των Ορθοδόξων μοναχών και Σλαυικών λαών. Τον Παΐσιο ακολούθησε ο Θεοφάνης του Ταμπώφ, κατά το 1877, αλλά καινοτόμησε ο μεγάλος αυτός ασκητής, με την αφαίρεση ολοκλήρου του έργου του ιερομάρτυρος Πέτρου του Δαμασκηνού, των Κεφαλαίων του Καλλίστου Καταφυγιώτου και των Πρακτικών Κεφαλαίων του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, την θέση των οποίων κάλυψε με πρακτικότερα κείμενα των αγίων Εφραίμ του Σύρου, Βαρσανουφίου, Ιωάννου της Κλίμακος και Κατηχήσεων του Θεοδώρου του Στουδίτου.

Ο άγιος Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ

Την Φιλοκαλία, βάσει της εκδόσεως του 1782, τύπωσε στην Αθήνα σε δύο τόμους ο Παναγ. Τζελάτης το 1893, προσθέσας και τα «περί Προσευχής Κεφάλαια» του Πατριάρχου Αγίου Καλλίστου. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μεταφράζονται στη Δύση αποσπάσματα της Φιλοκαλίας στα Γερμανικά, Αγγλικά και Γαλλικά, ενώ στη Ρουμανία μεταφράζεται ολόκληρο αυτό το μέγα έργο από τον γνωστό θεολόγο π. Δ. Στανιλοάε, διανθίσαντα με θεολογικά σχόλια τα μεταφρασθέντα κείμενα που τυπώθηκαν σε 10 τόμους.

Επίσης, για βιβλιογραφική ενήμερωση, πρέπει να λεχθεί, ότι εξέδωσαν στην Αγγλική γλώσσα δύο τόμους από τη ρωσική έκδοση, με κατ' επιλογήν κείμενα από τη Φιλοκαλία οι E. Kadloubovsky και G.E.H. Palmer, όπως παραλλήλως ο π. Jean Gouillard εξέδωσε ανθολογία, με θέματα αναφερόμενα στη νοερά προσευχή, μάλλον καρδιακή προσευχή, στη Γαλλική με τον τίτλο «Petite Philocalie de la Priere du Coeur», όλα παρμένα από το ελληνικό πρωτότυπο, που απετέλεσαν αφορμή να γίνει τόσο η νοερά προσευχή, όσο και η ασκητική και μυστική παράδοση της Ορθοδοξίας πιο γνωστές στο Δυτικό κόσμο, ώστε να καλλιεργείται σήμερα θερμό ενδιαφέρον για την ορθόδοξη πνευματική ζωή.

Στις εκδόσεις της Φιλοκαλίας στην ελληνική, πρέπει να προστεθεί και η έκδοση από τον εκδοτικό οίκο «Αστήρ», των αδελφών Αλ. Και Ευαγ. Παπαδημητρίου. Πρόκειται για ένα αληθινό εκδοτικό άθλο αγάπης και προσφοράς, που πρέπει να αναγνωρισθεί ως μία σημαντική προσφορά προς τον λαό του Θεού της ελληνόφωνης Ορθοδοξίας σε μια εποχή γεμάτη πνευματική σύγχυση από την εισβολή δυτικών ρευμάτων στον ορθόδοξο χώρο.

Προ εικοσαετίας σχεδόν ο εν λόγω εκδοτικός οίκος, ενθαρρυνόμενος από παράγοντες της Εκκλησίας, αποφάσισε την έκδοση, σύμφωνα με τα κείμενα της Βενετίας του 1782. Αλλά η έκδοση εκείνη είχε ατέλειες, κυρίως στη στίξη, σε τυπογραφικά αβλεπτήματα, αλλά δεν ήταν απαλλαγμένη και από ελάχιστα συντακτικά και λεκτικά λάθη. Επιστρατεύθηκε ο τότε διάκονος π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος και ανέλαβε την ευθύνη του επιμελητή της εκδόσεως. 

Έτσι η Φιλοκαλία αναδύθηκε «ιματισμένη», απαλλαγμένη από τα ποικίλα λάθη, αριθμήθηκαν τα κείμενα που δεν είχαν παραγράφους και το κυριώτερο, ανιχνεύθηκαν με πληρότητα σχεδόν οι αναφορές στις θείες Γραφές και καταχωρήθηκαν οι σχετικές παραπομπές. 

Η Φιλοκαλία έκτοτε προσφέρεται σε πέντε κομψούς τόμους, καλαίσθητους, με διχρωμία, ωραία βυζαντινά κοσμήματα, βιννιέτες, τους αγίους συγγραφείς αποδιδομένους σε γραμμικές ιχνογραφήσεις και στον πέμπτο τόμο παρατίθεται εκτεταμένο ευρετήριο. Ήδη η Φιλοκαλία του «Αστέρος» αριθμεί τέσσερις εκδόσεις, γεγονός που δίνει το μέτρο της απηχήσεώς της στον ορθόδοξο λαό μας.

Αλλά ο χρόνος, οι συνθήκες ακολουθούν τη νομοτέλειά τους, που συνοδεύεται από αλλαγές και μεταβολές. Ειδικότερα, έντονες μεταβολές έχουν σημειωθεί στη γλώσσα. Επόμενο λοιπόν είναι, η γλώσσα της Φιλοκαλίας να δημιουργεί πρόβλημα κατανοήσεώς της, ηπιότερο προ εικοσαετίας, οξύτερο τώρα και οξύτατο αργότερα. 

Από πολλά χρόνια είχε κατανοηθεί, ότι τα πατερικά κείμενα θα έπρεπε να καταστούν προσιτά στον πολύ ορθόδοξο λαό, με μια γλωσσική απλούστευση, πράγμα που συνεκίνησε αρκετούς για ένα τέτοιο έργο και συγκεκριμένως για ολόκληρη τη Φιλοκαλία. Αλλά το έργο απαιτούσε και χρόνο και ικανότητα και μια συγγενή γεύση προς τις πατερικές εμπειρίες. 

Εκείνος που αναδέχθηκε τον μόχθο του αθλήματος, ήταν ο ήδη μακαρίτης Εφέτης Αντ. Γ. Γαλίτης, πατέρας του πανεπιστημιακού καθηγητή της θεολογίας κ. Γεωργίου Γαλίτη, ο οποίος με αίσθηση ευθύνης, με αγάπη και γεύση των αγιοπνευματικών κειμένων, έφερε σε αίσιο πέρας το μέγα αυτό έργο. 

Ο υποφαινόμενος είχε την ευκαιρία να διαβάσει προ οκταετίας την θαυμάσια μεταφραστική εργασία του ανωτέρω δικαστικού, τον οποίο και προσωπικώς εγνώρισε, αλλά και να εξηγήσει, πως ένας λειτουργός της Θέμιδος κατόρθωσε να προσεγγίσει τον νου των αγίων Πατέρων και να αποδώσει με τόση ακρίβεια τα λεπτότατα εκ πνευματικής εμπειρίας νοήματά τους. 

Ο μακαρίτης ήταν από τη νεότητά του φιλομόναχος και εντρυφούσε πάντοτε στη Φιλοκαλία. Αυτό το στοιχείο, μαζί με την δεδομένη ορθόδοξη αίσθησή του, που του δωροφόρησε ο χριστιανικός πνευματικός του βίος, εξηγούν την επιτυχημένη απόδοση των φιλοκαλικών κειμένων σε μια σώφρονα ομιλουμένη γλώσσα, που επιχείρησε από αρκετά χρόνια, από την επιθυμία της μεταδόσεως στο ερύτερο ορθόδοξο κοινό των αγιοπνευματικών θησαυρών των Πατέρων.

Ο μεγάλος δάσκαλος του πνευματικού αγώνα άγιος Μάρκος ο Ασκητής, ένας από τους κορυφαίους ασκητές Πατέρες που ανθολογούνται στη Φιλοκαλία

Ο Θεός, στη συνέχεια, οικονόμησε και για την ωφέλεια των πιστών, δια της εκδόσεως της μεταφρασμένης σε απλούστερο γλωσσικό ιδίωμα Φιλοκαλίας. Την έτοιμη για την δημοσιότητα αυτή εργασία, ανέλαβε ο σχετικώς νέος εκδότης βιβλίων κ. Νικόλαος Χίτογλου. Ο οποίος από θείο ζήλο κινούμενος, θέλησε να προσφέρει το μνημειώδες αυτό απαύγασμα των υψηλοτέρων εν Αγίω Πνεύματι εμπειριών, στον ελληνόφωνο ορθόδοξο λαό μας, χωρίς εμπορικό υπολογισμό. Κι έτσι το μέγα αυτό έργο, που για πολλούς αδελφούς αποτελεί «κήπον κεκλεισμένον και πηγήν εσφραγισμένην», λόγω γλώσσας, θα γίνει κτήμα από το ευρύτερο κοινό.

Ως προς την σημασία των ανθολογημένων έργων των ιερών Νηπτικών, θα επαναλάβουμε, μαζί με τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, ότι η Φιλοκαλία είναι «...ταμείο της νήψεως, φυλακτήριο του νου, μυστικό σχολείο της νοεράς προσευχής, εξαίρετη υποτύπωση της πρακτικής αγωγής, απλανής οδηγός της πνευματικής θεωρίας, ο πατερικός Παράδεισος, η χρυσή αλυσίδα των αρετών, η συνεχής ενασχόληση με το όνομα του Ιησού, η σάλπιγγα που επαναφέρει τη χάρη και το μυριοπόθητο όργανο της θεώσεως...».

Οι χαρακτηρισμοί αυτοί αναφέρονται κυρίως στη νοερά προσευχή. Και όπως καταφαίνεται από όλο το Προοίμιο του Αγίου Νικοδήμου, σκοπός των εκδοτών της Φιλοκαλίας ήταν η προβολή της προσευχής αυτής, πράγμα πιστούμενο όχι μόνον από άλλα έργα του αγίου Νικοδήμου, αλλά και από την αδιάλειπτη νοερά προσευχή, που ασκούσαν οι δύο αυτοί Όσιοι σε όλο το βίο τους. 

Έτσι βλέπουμε σε αυθεντικές εικόνες του αγίου Μακαρίου, να τον αποδίδουν, παρ' ότι ήταν ιεράρχης, με μοναχική αμφίεση, με το κομβοσχοίνι στο χέρι και με ελαφρώς στραμμένη την οσία κεφαλή του προς τα αριστερά, όπως συνηθίζουν οι εργάτες της νοεράς προσευχής. Ο δε άγιος Νικόδημος, στις τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής του, επανελάμβανε την μονολόγιστη ευχή εκφώνως, γιατί δεν μπορούσε πλέον να την λέγει μυστικά, επειδή ο νους του είχε εξασθενήσει, όπως έλεγε.

Όμως η Φιλοκαλία δεν αποτελεί μόνο διδασκαλία της νοεράς προσευχής, αλλά και το σύνολο της πνευματικής εμπειρίας των αγίων Πατέρων, σε όλες τις διαστάσεις των κινήσεων του νου και της καρδιάς. Και αντιφεγγίζει τις αστραπές και τις ελλάμψεις του αγίου Πνεύματος επάνω στις καθαρές ψυχές των Αγίων, ως «καρπός του Πνεύματος», όπως και τα απηχήματα των πολέμων με τους αόρατους δαίμονες, τα ψεκτά πάθη και τις γοητείες του κόσμου.

Αν η Φιλοκαλία, ως συλλογή πατερικών κειμένων, δεν εξαντλεί όλο τον πλούτο της πατερικής γραμματείας, γίνεται φανερό, ότι αποτελεί ένα μόνο μέρος της και από ορισμένους μόνον αγίους Πατέρες. 

Αλλά πάντως εκπροσωπεί σε όλη την πληρότητά τους τις ποικίλες πνευματικές, ασκητικές, ησυχαστικές και θεολογικές εμπειρίες των θείων Πατέρων της Ορθοδοξίας, που διακρίνονται για την ενότητα στα ουσιώδη και την ιδιοτυπία τους, χάρη στην ιδιοπροσωπεία εκάστου. Γι' αυτό και εμφανίζονται κάποιες ιδιομορφίες στα ασκητικά μέσα, στους τρόπους πνευματικής εργασίας, στον τονισμό ορισμένων αρετών και στην πνευματική και θεωρητική εμβέλεια εκάστου.

Πραγματικά, στο χώρο των Αγίων Πατέρων διαπιστώνουμε διακρίσεις, οφειλόμενες στη διαφορά φυσικής καταβολής, παιδείας, χαρακτήρα, δεκτικότητας χαρισμάτων, που προσδιορίζουν τις ιδιοτυπίες, αφού όπως λέγει ο Ομολογητής Μάξιμος, «το Άγιο Πνεύμα ενεργεί κατά την υποκειμένη διάθεση στην ψυχή» και ότι, «ούτε σοφία ενεργεί, ούτε λόγο στο μη δεκτικό σοφίας και λόγου νου», γεγονός που σημαίνει ότι αφήνει ανέπαφη την ελευθερία της ψυχής και ότι το Άγιο Πνεύμα ενεργεί ανάλογα προς τα προϋπάρχοντα φυσικά και επίκτητα στοιχεία εκάστου.

Η κοίμηση του αγίου Εφραίμ του Σύρου και η συγκέντρωση των μεγάλων ασκητών της ερήμου για την κηδεία & ταφή του

Ήδη αυτά εξηγούν την ποικιλία, τις ιδιοτυπίες και τις διαφόρου αποκλίσεως κινήσεις του νου των αγίων Πατέρων, όπως καταφαίνεται στη Φιλοκαλία και σε μη περιληφθέντα στο σώμα αυτό κείμενα. Το Πνεύμα το Άγιο για την οικοδομή της Εκκλησίας επιμερίζει τα χαρίσματα κατά την αναλογία της δεκτικότητας των φορέων τους και των ιδιοτυπιών τους, όπως ελέχθη, χωρίς να αίρεται η ενότητα της διδασκαλίας τους στα ουσιώδη, ενώ παραλλήλως «αθλούν νομίμως», με νηστείες, αγρυπνίες και προσευχές, με βαθιά ταπείνωση, με δάκρυα μετάνοιας και αγάπης και «τοις εκ βάθους στεναγμοίς».

Ο γνησίως ορθόδοξος αυτός τρόπος ασκητικής αγωγής και πνευματικής αθλήσεως παράγει «γνώση» αληθινή, γιατί επάνω στην καθαιρόμενη ψυχή αναλάμπει το φως της χάρης του αγίου Βαπτίσματος και σκηνώνει ο Παράκλητος, που ενεργεί τις ελλάμψεις και την μυστική ένωση μετά του Θεού. Και επειδή το Πνεύμα είναι ενοποιόν, «διαιρούν τα χαρίσματα», η ενότητα στη διδασκαλία των αγίων Πατέρων είναι ψηλαφητή και διαφαίνεται και μέσα από την ποικιλία των χαρισμάτων και των προσωπικών ιδιοτυπιών.

Θα έπρεπε εδώ να σημειωθεί, ότι η πνευματική ενότητα των Αγίων, η λεγόμενη «συμφωνία των Πατέρων», αποτελεί το υπέρτατο κριτήριο της αλήθειας, με το οποίο ελέγχονται οι παραχαράξεις, οι ημιαλήθειες, που εισάγουν στον περίβολο της Εκκλησίας «οι έχοντες την μόρφωσιν της ευσεβείας, την δε δύναμιν αυτής ηρνημένοι» (β΄ Τιμ. 3,5) και προκαλούν σύγχυση μεταξύ των πιστών, που ακόμη δεν έχουν τα αισθητήρια γεγυμνασμένα προς διάκρισην του καλού». Η μεγάλη και παντοτεινή πληγή για την Εκκλησία, είναι ο λανθάνων ορθολογισμός, οι αυθαίρετες φαντασίες, οι ψυχικοί συλλογισμοί, που δεν προήλθαν από την «νόμιμη άθληση», δηλαδή από την «πράξη», που αποτελεί την προϋπόθεση της «επιβάσεως» στη θεωρία. Και η «αχαλίνωτος θεωρία ώσειεν αν κατά κρημνών» λέγει ο Θεολόγος Γρηγόριος.

Από την άποψη αυτή η Φιλοκαλία, σαν κωδικοποιημένη διδασκαλία των θείων Πατέρων σε όλες τις διαστάσεις της πνευματικής ζωής και θεολογίας, είναι μία αληθινή ευλογία του Θεού, γιατί φρονηματίζει θεοφρόνως, ελέγχει οσίως, δακτυλοδεικτεί τον «μετασχηματιζόμενον εις άγγελον φωτός», χαρίζει την βεβαιότητα της αλήθειας «εν χάριτι», οδηγεί στην μετάνοια, προκαλεί την ταπείνωση, καλλιεργεί την διπλή αγάπη, καθαρίζει την ψυχή, ελλάμπει την καρδιά, θεώνει τον νου και ενώνει τον άνθρωπο με τον Θεό σε μια ερωτική αλληλοπεριχώρηση κατά τον λόγο του Χριστού: «εγώ εν υμίν και υμείς εν εμοί» (κατά Ιωάννην 14,20).

Ίσως παρατηρηθεί ότι η Φιλοκαλία απευθύνεται κυρίως σε μοναχούς, αλλά θα αντιπαρατηρήσουμε ότι είναι προσιτή και ωφέλιμη και σε μη μοναχούς. Γιατί συντελεί στη διαμόρφωση της ψυχής ορθοδόξως, κι επομένως την προστατεύει από ηθικισμούς, που γεννούν αυτάρκεια «εν τοις ελαχίστοις» και μάταιη οίηση. Αλλά επιπλέον παρέχει και πλούσια πνευματικά στοιχεία για βίωση μέσα στον κόσμο, αφού είναι δεδομένη η ιεράρχηση κατά το «Φως μεν μοναχοίς άγγελοι. φως δε λαϊκοίς μοναχοί».

Άξιο και δίκαιο είναι να κλείσουμε τις γραμμές αυτές με τα λόγια του αγίου Νικοδήμου: «...Ελάτε όλοι οι Ορθόδοξοι, λαϊκοί και μοναχοί, όσοι τρέχετε να βρείτε την βασιλεία του Θεού, που υπάρχει μέσα σας, και τον θησαυρό που είναι στον αγρό της καρδιάς σας, δηλαδή τον γλυκύ Ιησού Χριστό με το σκοπό όπως, αφού ελευθερωθεί ο νους σας από την αιχμαλωσία στα γήινα και από την άτακτη περιφορά του και καθαρθεί από τα πάθη η καρδιά με την αδιάλειπτη και φοβερή επίκληση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, με τη συνέργεια των άλλων αρετών, που διδάσκονται στο βιβλίο αυτό, ενωθείτε πρώτα με τον εαυτό σας και δια του εαυτού σας με τον Θεό, σύμφωνα με την παράκληση του Κυρίου Ιησού προς τον Πατέρα, που είπε: «ίνα ώσιν εν, ως ημείς εν εσμέν». 

Κι έτσι, ενωμένοι με το Θεό και τελείως αλλοιωμένοι από την ενέργεια και έκσταση του θείου έρωτα, θεωθείτε στο πιο υψηλό επίπεδο, με νοερή αίσθηση και αδίστακτη βεβαιότητα, επανερχόμενοι στον πρώτο σκοπό του Θεού – που ήταν η θέωση του ανθρώπου – να δοξάζετε τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, τη μία θεαρχικότατη Θεότητα, στην οποία πρέπει κάθε δόξα, τιμή και προσκύνηση στους αιώνες των αιώνων. Αμήν». 

Αρχική πηγή: filokaliakainipsis.blogspot.com
Ολόκληρη η Φιλοκαλία (στα νέα ελληνικά) Σημαντικό άρθρο του επισκόπου π. Κάλλιστου Ware για τη φιλοκαλία Άλλα κείμενα του Κάλλιστου Ware Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και η πνευματική κληρονομιά του

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

Η Προσευχή του Αγίου Όρους
Κανείς μας δεν αγνοεί ότι η προσευχή είναι όντως μία πρωταρχική ανάγκη κάθε ψυχής, είναι δένδρον ζωής, το οποίον τρέφει τον άνθρωπον και τον αφθαρτοποιεί, διότι τον καθιστά κοινωνόν του αϊδίου και αφθάρτου Θεού. Όπως δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς ψυχήν, έτσι και δεν νοείται τις ζωντανός εν Χριστώ άνευ προσευχής.

Η νοερά προσευχή είναι αδιάλειπτος ενέργεια των αγγελικών ταγμάτων, ο άρτος, η ζωή και η γλώσσα των άϋλων αυτών όντων, είναι έκφρασις της αγάπης των προς τον Θεόν. Ούτω και οι μοναχοί, εν σαρκί μιμούμενοι και αγωνιζόμενοι, βιούν την αγγελικήν πολιτείαν, ζωπυρούν τον θεϊκόν αυτών έρωτα διά της αδιαλείπτου νοεράς προσευχής.


Η Εκκλησία μας ζη με την προσευχήν• ζη με τας προσευχάς των τέκνων της. Βεβαίως, υπάρχουν πολλά είδη προσευχής. Αν όμως θελήσωμεν να ίδωμεν ποία είναι η κατ' εξοχήν προσευχή της Εκκλησίας, που αειρύτως συντηρεί την πνευματικότητα της «εν παντί καιρώ και πάση ώρα», τότε θα πρέπη να ανατρέξωμεν εις τα φωτόμορφα τέκνα της, τα αποτελούντα την μοναχικήν πολιτείαν.

Διότι, όπως λέγει ένας Πατήρ της Εκκλησίας, ο άγιος Ισαάκ, αύτη αποτελεί το «καύχημα της Χριστού εκκλησίας» (1) και εκφράζει το σαρκωμένον και βιωμένον Ευαγγέλιον. Είναι ο μοναχισμός το ιερώτατον θησαυροφυλάκιόν της, εις το οποίον διατηρούνται αλώβητα τα δόγματά της, αληθής η ευσέβεια, ακέραιον το μαρτυρικόν φρόνημα, ανόθευτος η πνευματική παράδοσις, δραστική και σωτήριος η αποστολή της, συνεχές το ηδύμολπον τραγούδι της, με το οποίον προκαλεί και εξυπνά τον ηγαπημένον Χριστόν της και θηρεύει την ολόφωτον περιστεράν, το Πνεύμα το Άγιον, το οποίον εκ του Πατρός εκπορεύεται(2).

Διά να γνωρίσωμεν δε πώς διατηρεί η Εκκλησία μέσα εις τον μοναχισμόν την προσευχήν της, την θεοπρεπή ταύτην φωνήν της, δεν χρειάζεται να τρέξωμεν μακριά εις Ανατολήν και Δύσιν. Εδώ, εις την γειτονιά μας, έχομεν το Άγιον Όρος, την πνευματέμφορον ιεροθήκην των παραδόσεων μας, την θεόρριπτον σανίδα, διά της οποίας διαρκώς σώζονται από τον κλύδωνα της αμαρτίας πολλοί και γεμίζουν την βασιλείαν του Θεού.

Την προσευχήν του Αγίου Όρους ποιος δεν την γνωρίζει; Αποτελείται από μίαν φράσιν μικράν, από μετρημένας τας λέξεις.

Με την βοεράν κραυγήν «Κύριε», δοξολογούμεν τον Θεόν, την ένδοξον μεγαλειότητά του, τον βασιλέα του Ισραήλ, τον δημιουργόν της ορατής και αοράτου κτίσεως, ον φρίττουσι τα σεραφίμ και τα χερουβίμ.

Με την γλυκυτάτην επίκλησιν και πρόσκλησιν «Ιησού», μαρτυρούμεν ότι είναι παρών ο Χριστός, ο σωτήρ ημών, και ευγνωμόνως τον ευχαριστούμεν, διότι μας ητοίμασε ζωήν αιώνιον. Με την τρίτην λέξιν «Χριστέ», θεολογούμεν, ομολογούντες ότι ο Χριστός είναι αυτός ο Υιός του Θεού και Θεός. Δεν μας έσωσε κάποιος άνθρωπος ούτε ένας άγγελος αλλά ο Ιησούς Χριστός, ο αληθινός Θεός.

Εν συνεχεία, δια της ενδομύχου αιτήσεως «ελέησόν με», προσκυνούμεν και παρακαλούμεν να γίνη ίλεως ο Θεός, εκπληρών τα σωτήρια αιτήματά μας, τους πόθους και τας ανάγκας των καρδιών μας. Και εκείνο το «με», τι εύρος έχει! Δεν είναι μόνον ο εαυτός μου• είναι άπαντες οι πολιτογραφηθέντες εις το κράτος του Χριστού, εις την αγίαν Εκκλησίαν, είναι όλοι αυτοί που αποτελούν μέλος του ιδικού μου σώματος.

Και, τέλος, δια να είναι πληρέστατη η προσευχή μας, κατακλείομεν με την λέξιν «τον αμαρτωλόν», εξομολογούμενοι -πάντες γαρ αμαρτωλοί εσμεν- καθώς εξωμολογούντο και όλοι οι άγιοι και εγίνοντο δια ταύτης της φωνής υιοί φωτός και ημέρας.

Εξ αυτών αντιλαμβανόμεθα ότι η ευχή εμπεριέχει δοξολογίαν, ευχαριστίαν, θεολογίαν, παράκλησιν και εξομολόγησιν.

Τι να είπωμεν, λοιπόν, αγαπητοί μου, τώρα διά την νοεράν προσευχήν, αφού εις την εποχήν μας, δόξα σοι ο Θεός, παντού γίνεται λόγος περί αυτής και απειράριθμα βιβλία εκδίδονται αναφερόμενα εις την «ευχήν»; Και τα παιδάκια πλέον την γνωρίζουν και την λέγουν• μικροί και μεγάλοι σώζονται με αυτήν.

Είναι καλόν τούτο, ακόμη και διά το γεγονός ότι εις την Ανατολήν τα ψευδώνυμα θρησκεύματα και αι απατηλαί «ιεραποστολαί» των επιδεικνύουν την ιδικήν των δήθεν προσευχήν, που είναι όμως ψυχική, ψευδής και δαιμονική. Είμεθα χρεώσται να ανακαλύπτωμεν τον ιδικόν μας αληθή θησαυρόν, την νοεράν προσευχήν, την μνήμην του θείου ονόματος.

Μέσα εις τους αιώνας η Εκκλησία δια της ευχής αφ' ενός μεν ομιλεί εις τον Θεόν, αφ' ετέρου δε με αυτήν ενθουσιάζει τα τέκνα της και τα θεοποιεί. Η νοερά προσευχή είναι κάτι που γεμίζει ολόκληρη την κτίσιν και φθάνει και μέχρις ημών των ανθρώπων.

Επιτρέψατέ μου, πριν προχωρήσω, να Σας αναφέρω δια κάποιον μοναχόν, τον οποίον εγνώρισα και -όπως όλοι μας περνούμε τέτοιες δυσκολίες- διήρχετο εις το μοναστήρι του μίαν κρισιμωτάτην εποχήν δύσκολες ημέρες! Το μυαλό του το πυρπολούσε ο πονηρός εχθρός και δυνάμεις αντίθετες ήθελαν να τον «πετάξουν» και από πρίγκιπα της Εκκλησίας να τον μεταποιήσουν εις αναζητητήν δήθεν της αληθείας. Η ψυχή του βογγούσε σαν τα αφρισμένα κύματα και ζητούσε την λύτρωσιν από της δυσχερείας. Ενεθυμείτο πότε-πότε την ευχήν αυτήν, αλλά έβγαινε τόσον αδύναμη, διότι δεν επίστευεν εις αυτήν. Το περιβάλλον του το άμεσον δεν τον βοηθούσε καθόλου• ήτο άρνητικόν. Ταλαίπωρος που γίνεται ο άνθρωπος, όταν προβληματίζεται. Ποιος όμως δεν
διέρχεται από τοιαύτες φρικτές ημέρες, σκοτεινές νύκτες, τραγικές δοκιμασίες;

Λοιπόν, ο μοναχός μας δεν ήξευρε τι να κάνη. Ο περίπατος δεν του έδιδε τίποτε. Η νύκτα τον έπνιγε. Και κάποια νύκτα μέσα εις το πνίξιμο που ένοιωθε, ανοίγει το παράθυρο του κελλιού του να αναπνεύση. Ήταν σκοτάδι - κάπου τρεις της νυκτός. Και όπως ήταν κουρασμένος, επήγε να το κλείση, μήπως μπορέση λίγο να ξεκουρασθή. Όμως σαν να έγινε τριγύρω του -έξω όλο το σκοτάδι- σαν να έγινε φως! Σκύβει να δη, πόθεν έβγαινε αυτό το φως! Αλλά, από πουθενά δεν προήρχετο. Το σκότος το ανυπόστατον έγινε φως και η καρδιά του ιδίου ακόμη ήταν φωτεινή• το κελλί του, όταν ήλθε προς αυτό, είδε ότι και τούτο έγινε φως! Κοιτούσε μήπως το φως αυτό ήτο από την λάμπα. Όμως δεν μπορούσε η λάμπα του πετρελαίου να γίνη και να κάνη το παν φως!

Η καρδιά του πριν δεν ήταν ακόμη φωτεινή, όμως είχε κάποιαν ελπίδα• χωρίς να καταλαβαίνη και ο ίδιος, μέσα εις το ξάφνιασμά του και μέσα εις την ελπίδα που ανέβλεπε, βγαίνει εις την μαύρη αυλή του μοναστηριού, που πολλές φορές του είχε φανή σαν κόλασι• βγαίνει μέσα εις την σιωπή, μέσα εις την νυχτιά. Μα παράξενο! Όλα ήσαν φανερά! Τίποτε δεν ήταν κρυμμένο μέσα εις την σκοτεινιά. Όλα μέσα εις το φως, και τα ξύλινα δοκάρια και τα παράθυρα, ο ναός, το χώμα που πατούσε, ο ουρανός, η βρύσι που έτρεχε συνεχώς, τα τριζόνια εκεί, οι πυγολαμπίδες, τα νυχτοπούλια, όλα παρουσιάσθηκαν εκεί, όλα! Και κατέβαιναν και τα άστρα, και χαμήλωνε ο ουρανός, μάλλον του εφαίνετο ότι όλα είχαν γίνει -γη και ουρανός- ένας ουρανός! Και όλα μαζί έψαλλαν την ευχή, όλα έλεγαν την ευχή. Και η καρδιά του παραδόξως άνοιξε και αυτή και άρχισε να χορεύη, άρχισε και εκείνη να κτυπά και να συμμετέχη άθελά της εις την ιδίαν την ευχήν και τα πόδια του δεν ήξευρε τι να τα κάνη.

Ούτε κατάλαβε πότε άνοιξε την πόρτα και μπήκε μέσα εις τον ναό, πότε «ντύθηκε», πότε ήλθε κάποιος άλλος μοναχός γεροντάκος, πότε άρχισε την λειτουργία του, πότε ήλθαν και οι άλλοι μοναχοί. Τι έγινε δεν ήξευρε. Είχε χάσει τον συνειρμόν του, ήξευρε μόνον ότι ευρίσκεται μπροστά εις το θυσιαστήριον, ενώπιον του αοράτως παρισταμένου Θεού και λειτουργούσε. Και κτυπώντας τα πλήκτρα -ας πούμε εμείς έτσι- της καρδίας και του θυσιαστηρίου, η φωνή αντηχούσε επάνω εις το υπερουράνιον θυσιαστήριον. Η λειτουργία προχώρησε, ο ναός εφωτίζετο από τα κανδήλια μυστικώτατα. Τελείωσε το Ευαγγέλιο. Το φως δεν υπήρχε τριγύρω του, μα το φως είχε φωλιάσει εις την καρδίαν του. Όλα τελείωσαν• όμως δεν τελείωνε πια το τραγούδι που είχε αρχίσει η καρδιά του. Ναι, είδε -μέσα εις την έκστασίν του- ότι γη και ουρανός ψάλλουν την ευχήν και κατάλαβε ότι ο μοναχός ζη και φαίνει, όταν σκιρτά από την ευχήν. Αρκεί μόνον να παύση να υπάρχη δια τον εαυτόν του.

Ορθώς λέγει ο ψαλμωδός ότι το όνομα του Θεού μας δίδει ζωήν (3). Και τι ωραία που λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης, ότι η προσευχή είναι ως πυρ ευφροσύνης, ως φως ευωδιάζον, αποστόλων κήρυγμα, ευαγγέλιον Θεού, πληροφορία καρδίας, Θεού επίγνωσις, το του Ιησού αγαλλίαμα, ευφροσύνη ψυχής, έλεος Θεού, ακτίς νοητού ηλίου, χάρις Θεού. «Προσευχή εστιν ο Θεός, ο ενεργών τα πάντα εν πάσι»(4).

Ναι, μέσα εις τους αιώνας η Εκκλησία δια της ευχής, αφ' ενός μεν ομιλεί εις τον Θεόν, αφ' ετέρου δε με αυτήν ενθουσιάζει τα τέκνα της και τα θεοποιεί. Ο απόηχός της γεμίζει ολόκληρον την κτίσιν και η ενέργειά της συνεργεί εις την ανακαίνισιν του κόσμου.

Και τώρα, λοιπόν, τι να είπωμεν διά το θαυμαστόν τούτο δώρημα της θείας χάριτος, το οποίον έδωσε και εις ημάς; Δια την προσευχήν ταύτην, που τόσον πολύ τιμάται εις το Άγιον Όρος;

Δι' αυτό, ας ερμηνεύσωμεν την έννοιαν της ευχής, να ρίψωμεν και μια ματιά εις την ιστορίαν της, να ίδωμεν και μερικάς πνευματικάς προϋποθέσεις αυτής και ωρισμένας κοινωνικάς υποχρεώσεις μας, αναγκαίας δια την προσευχήν.

ΠΗΓΗ:ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ο Σιμωνοπετρίτης

Περί Θεού: Λόγος Αισθήσεως

Τι θα μας σώσει;

Τι θα μας σώσει;

«Μετανοείτε»
Ο τελευταῖος λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ εἶνε τὸ «Τετέλεσται» (Ἰωάν. 19,30). Ἀλλὰ ὅση ἀξία ἔχει τὸ «Τετέλεσται», ὡς σφραγίδα μιᾶς ἁγίας ζωῆς, τόσην ἀξίαν ἔχει καὶ ὁ πρῶτος λόγος ποὺ βγῆκε ἀπὸ τὰ πανάχραντα χείλη τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὁ πρῶτος λόγος εἶνε τὸ «Μετανοεῖτε» (Ματθ. 4,17). Εἶνε λόγος πολυσήμαντος. Καὶ ἀναλύοντας τὴν ἔννοιαν τῆς μετανοίας, ποὺ συνιστͺᾶ ὡς κορυφαῖο κήρυγμα ὁ Θεάνθρωπος, λέγομεν τὰ ἑξῆς.
Ἡ ἀνθρωπότης νοσεῖ· ποιά ἡ αἰτία;
Ἡ ἀνθρωπότης, ἀγαπητοί, ―καὶ ὅταν λέγωμεν ἀνθρωπότης, δὲν ἐννοοῦμε μόνον τὴν γωνίαν αὐτὴν τῶν Βαλκανίων, εἰς τὴν ὁποίαν κατοικοῦμε καὶ μαρτυροῦμε, ἀλλ᾿ ἐννοοῦμεν ὁλόκληρον τὴν ἀνθρωπότητα― ἡ ἀνθρωπότης, λέγω, εἶνε ἀσθενής. Διὰ νὰ μεταχειρισθῶ τὴν γλῶσσαν τοῦ Εὐαγγελίου, ἡ ἀνθρωπότης εὑρίσκεται «ἐν σκοτεινοῖς καὶ ἐν σκιᾶ θανάτου» (Ψαλμ. 87,7). Ἡ ἀνθρωπότης νοσεῖ ἠθικῶς, νοσεῖ κοινωνικῶς, νοσεῖ οἰκονομικῶς, νοσεῖ ποικιλοτρόπως.

Ποία ἡ αἰτία τῆς νόσου; 
Ἡ αἰτία τῆς νόσου εἶνε μία. Ἐπῆλθε διαταραχὴ εἰς τὸ σύμπαν, εἰς τὸ ἠθικὸν σύμπαν, λόγῳ παραβάσεως νόμου. Δὲν ὑπάρχουν μόνο οἱ φυσικοὶ νόμοι. Τὸ φυσικὸ σύμπαν, ποὺ βλέπετε, κυβερνᾶται ἀπὸ φυσικοὺς νόμους. Ἂν οἱ φυσικοὶ νόμοι διασαλευθοῦν, τὸ σύμπαν γίνεται σκόνη εἰς τὸ ἄπειρον. Ἀλλ᾿ ὅπως πρέπει νὰ τηροῦνται οἱ φυσικοὶ νόμοι, κατὰ παρόμοιον τρόπον πρέπει νὰ τηροῦνται καὶ οἱ ἠθικοὶ νόμοι. Ὁ ἠθικὸς δὲ νόμος συνοψίζεται εἰς τὸν Δεκάλογον, τὸν ὁποῖον ἔλαβεν ὁ Μωϋσῆς εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Σινᾶ, ἐν μέσῳ ἀστραπῶν καὶ βροντῶν. Ὁ Δεκάλογος εἶνε ὁ ἠθικὸς νόμος, τὸν ὁποῖον ἐξύψωσε εἰς ἀπροσπέλαστα ὕψη ἠθικῆς ὁ Κύριος εἰς τὴν Ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίαν του, ἡ ὁποία εἶνε ὁ πραγματικὸς συνταγματικὸς χάρτης ὅλων τῶν ἐλευθέρων λαῶν. Δυστυχῶς τόσον τὸν Δεκάλογον ὅσον καὶ τὴν Ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίαν, ἡ ὁποία ἐπαναλαμβάνω ὅτι εἶνε ὁ ἀληθινὸς συνταγματικὸς χάρτης ὅλων τῶν ἐλευθέρων λαῶν καὶ ὅλων τῶν δικαιωμάτων καὶ καθηκόντων τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως, δυστυχῶς τὸν νόμον αὐτὸν καταπατοῦμε. 
  Ἡ καταπάτησις τοῦ θείου νόμου Οὐδέποτε ἄλλοτε ἡ ἀνθρωπότης, ὡς σύνολον καὶ ὡς ἄτομα, ὡς οἰκογένεια καὶ ὡς κοινωνία καὶ συγκροτημένα κράτη, κατεπάτησε τὸν ἠθικὸν νόμον τοῦ Εὐαγγελίου τόσον ὅσον ἡ σύγχρονος γενεά. Εὐκολώτερον εἶνε νὰ μετρήσωμε τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης, εὐκολώτερον εἶνε νὰ μετρήσωμε τὰ φύλλα τῶν δένδρων, εὐκολώτερον εἶνε νὰ μετρήσωμε τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ, παρὰ νὰ μετρήσωμε τὰ ἁμαρτήματά μας. Ὤ τὰ ἁμαρτήματά μας, ὤ τὰ ἐγκλήματά μας! Ὁ αἰὼν αὐτὸς τῶν πυραύλων θὰ ὀνομασθῇ αἰὼν τοῦ ἐγκλήματος. Ἐγκλήματος ποὺ οὐδέποτε ἄλλοτε ἐπαρουσιάσθη στὸν πλανήτη αὐτόν.

Ἔχουμε παραβάσεις τοῦ Δεκαλόγου· παραβάσεις μικρὲς καὶ μεγάλες. Ἐὰν ὑπῆρχε ἐπάνω στὴν κορυφὴ τοῦ Προφήτου Ἠλία ἕνα ῥαντάρ ―ὄχι ῥαντὰρ τέτοιο, τὸ ὁποῖο συλλαμβάνει τὸν ἦχο τῶν ἀεροπλάνων ποὺ διέρχονται, ἀλλ᾿ ἐὰν ὑπῆρχε ἕνα ῥαντὰρ πνευματικό―, τὸ ὁποῖο θὰ συνελάμβανε τὰ ἁμαρτήματα τῶν ἀνθρώπων, τὶς παραβάσεις τοῦ ἠθικοῦ νόμου, καὶ θὰ τὰ ἐσημείωνε ἐπάνω στὸν πίνακα, θὰ βλέπατε, ὄχι κάθε ἡμέρα ἀλλὰ κάθε λεπτὸ τῆς ὥρας, νὰ καταγράφῃ πολυψήφιο ἀριθμό, χιλιάδες ἑκατομμύρια ἁμαρτημάτων. Στὴν ἀνθρωπότητα σήμερα ἁρμόζει αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ Δαυῒδ ὁ προφήτης, ὅτι «Αἱ ἀνομίαι μου ὑπερῇραν τὴν κεφαλήν μου, ὡσεὶ φορτίον βαρὺ ἐβαρύνθησαν ἐπ᾿ ἐμέ» (Ψαλμ. 37,5). Στὴν ἀνθρωπότητα ἁρμόζει ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο εἶπε ὁ προφήτης Ὠσηέ· ὅτι «Ἀρὰ καὶ ψεῦδος καὶ φόνος καὶ κλοπὴ καὶ μοιχεία κέχυται ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ αἵματα ἐφ᾿ αἵμασι μίσγουσι» (Ὠσ. 4,2). Στὴν ἀνθρωπότητα ἁρμόζει ἡ θαυμασία εἰκόνα, τὴν ὁποίαν διεζωγράφισε ὁ πέμπτος εὐαγγελιστής, ὁ προφήτης Ἠσαΐας, ὁ ὁποῖος ἔλεγε, ὅτι ὅλη ἡ ἀνθρωπότης, ἀπὸ τὴν κορυφὴ μέχρι τὰ νύχια, εἶνε γεμάτη ἀπὸ ἕλκη, εἶνε γεμάτη ἀπὸ ἁμαρτήματα, «οὐκ ἔστι μάλαγμα ἐπιθῆναι» (Ἠσ. 1,6).

Ποιός θὰ σώσῃ τὴν ἀνθρωπότητα;

• Νοσεῖ, λοιπόν, ἡ ἀνθρωπότης· τὸ φωνάζουν καὶ οἱ πέτρες ἀκόμη.
• Καὶ τώρα ποῖος θὰ θεραπεύσῃ αὐτὴν τὴν πάσχουσαν ἀνθρωπότητα;

Ἰδού, στὸ κρεβάτι τοῦ ἀσθενοῦς βλέπω ἰατρικὸ συμβούλιο. Ὅπως ὅταν εἶνε πολὺ βαρειὰ ὁ ἀσθενὴς στὰ μεγάλα νοσοκομεῖα συσκέπτονται οἱ ἰατροὶ καὶ ἔχουν ἰατρικὸ συμβούλιο, γιὰ νὰ δοῦν ἂν ὑπάρχῃ τρόπος θεραπείας, κάπως ἔτσι καὶ στὸ κρεβάτι τῆς ἀνθρωπότητος βρίσκονται ἰατροὶ καὶ γίνεται ἰατρικὸ συμβούλιο. Ἰατρικὸ συμβούλιο δὲ ἐννοῶ τοὺς κοινωνιολόγους, ψυχολόγους, φιλοσόφους, κυβερνήτας κρατῶν, οἱ ὁποῖοι συσκέπτονται ἐὰν ὑπάρχῃ θεραπεία στὸν κόσμον καὶ διχάζονται οἱ γνῶμες.
  Οἱ ἀπαισιόδοξοι·  
Δὲν ὑπάρχει θεραπεία… Ἄλλοι μέν, ἀπαισιόδοξοι, λένε· ―Ὄχι, δὲν ὑπάρχει πλέον θεραπεία στὸν κόσμο. Ἐκεῖ ποὺ ἔφτασε ἡ ἀνθρωπότης, παρ᾿ ὅλα τὰ ἐπιτεύγματα ποὺ ἐσημείωσε στὸν φυσικὸ τομέα, ὁδηγεῖται πρὸς αὐτοκτονίαν. Καὶ ὅπως ἕνας ἀπελπισμένος παίρνει τὸ πιστόλι καὶ τινάζει στὸν ἀέρα τὰ μυαλά του, ἔτσι καὶ ἡ ἀνθρωπότης βρῆκε τεράστιο πιστόλι, βρῆκε τὴν πυρηνικὴ ἐνέργεια, καὶ ὁδηγεῖται πρὸς αὐτοκτονίαν. Ἑκατὸ βόμβες νὰ πέσουν στὸν πλανήτη μας, ὁ πλανήτης καταστρέφεται. Οὔτε ἔντομο, οὔτε πνοὴ ζωῆς θὰ ὑπάρχῃ ἐπὶ τῆς γῆς… Αὐτοὶ εἶνε οἱ ἰατροὶ ποὺ καταθέτουν τὰ ὅπλα, αὐτοὶ εἶνε οἱ φιλόσοφοι τῆς ἀπαισιοδοξίας.
  Οἱ ὑπεραισιόδοξοι· 
Βαδίζουμε πρὸς πρόοδον! Ἀλλ᾿ ὑπάρχει καὶ μιὰ ἄλλη μερίδα, ἡ ὁποία εἶνε ὑπεραισιόδοξη. Αὐτοὶ λένε· ―Δὲν πάσχει ἡ ἀνθρωπότης· μὴν ἀκοῦτε τοὺς ἱεροκήρυκες καὶ τοὺς ἀπαισιοδόξους. Ἡ ἀνθρωπότης προχωρεῖ μὲ γοργὸ βῆμα πρὸς μεγάλες ἐξελίξεις. Ἐντὸς ὀλίγου θὰ πλησιάσουμε τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ καὶ θὰ κατοικήσουμε στοὺς ἄλλους πλανῆτες. Μὴν ἀπελπίζεσθε, λένε αὐτοί· ἐμεῖς εμεθα αἰσιόδοξοι, ἐμεῖς ἐλπίζουμε… Καὶ ὅταν τοὺς ἐρωτήσουμε τοὺς ἀξιοτίμους αὐτοὺς ἰατρούς, τοὺς θεραπευτὰς αὐτοὺς τῶν νοσημάτων τῆς ἀνθρωπότητος, Ποιά εἶνε τὰ φάρμακά σας; αὐτοὶ ἔχουν συνταγὰς προχείρους· εἶνε ἐκεῖνα τὰ νεώτερα ποὺ λήγουν εἰς ―ισμός (λ.χ. καπιταλισμός, σοσιαλισμός, κομμουνισμός, κ.τ.λ.). Ἔχουν διαφόρους συνταγάς, ἔχουν διάφορα χάπια. Καὶ νομίζουν οἱ ταλαίπωροι, ὅτι μὲ χάπια θὰ θεραπευθῇ ἡ πάσχουσα ἀνθρωπότης.
  Οἱ ἐπαναστάται· τὸ αἱματοκύλισμα  
Ἔχουμε λοιπὸν τοὺς ἀπαισιοδόξους, ποὺ λέγουν ὅτι εἶνε ἐγγὺς θανάτου ἡ ἀνθρωπότης. Ἔχουμε τοὺς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι λένε ὅτι βαδίζομε πρὸς πρόοδον. Ἔχουμε καὶ μιὰ ἄλλη τρίτη κατηγορία ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι πιστεύουν, ὅτι ὑπάρχει τρόπος θεραπείας. ―Ἀντὶ νὰ κάθεστε σὰν τὶς γριὲς στὰ παραγώνια ἐν καιρῷ χειμῶνος καὶ νὰ ἐλεεινολογῆτε τὸν ἑαυτό σας καὶ νὰ κλαῖτε, κάνετε κάτι ἄλλο. Δὲν χρειάζονται οὔτε δάκρυα οὔτε μοιρολόγια· χρειάζονται γρόνθοι. Χρειάζεται ἐπανάστασι! λέγουν αὐτοί. Ὅλοι ὁμολογοῦν, ὅτι ἡ ἀνθρωπότης νοσεῖ καὶ ὅτι εἶνε ἐγγὺς θανάτου· καὶ δὲν θεραπεύεται οὔτε μὲ χάπια οὔτε μὲ συνταγὲς οὔτε μὲ σκέψεις ἀπαισιόδοξες. Ἡ ἀνθρωπότης εἶνε ἕνας βαρέως ἀσθενής, ποὺ θέλει χειρουργεῖο. Δὲν θεραπεύεται παθολογικῶς· θεραπεύεται χειρουργικῶς. Πρέπει νὰ μπῇ στὸ χειρουργεῖο… ―Γιὰ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ἀπαντοῦν οἱ ἄλλοι. Ἡ ἀνθρωπότης ὑπέστη χειρουργικὴ ἐπέμβασι μία καὶ δύο φορές (=δύο παγκόσμιοι πόλεμοι). Δὲν ἀντέχει πλέον σὲ τρίτη χειρουργικὴ ἐπέμβασι. Αὐτοὶ ὅμως ἐπιμένουν καὶ φρονοῦν, ὅτι μὲ τὸ αἷμα, μὲ τὴν ἐπανάστασι, μὲ τὸ αἱματοκύλισμα, θὰ ἔλθῃ ἡ …θεραπεία τῆς ἀνθρωπότητος.

Μοναδικὸς ἰατρὸς ὁ Χριστὸς

• Τί ἔχομε νὰ ποῦμε ἐμεῖς; Ἐμεῖς, στὸ συνέδριο αὐτὸ τῶν φιλοσόφων καὶ κοινωνιολόγων, λέγομεν· Δὲν συμφωνοῦμε οὔτε μὲ τοὺς ἀπαισιοδόξους, οὔτε μὲ τοὺς ὑπεραισιοδόξους, οὔτε μὲ τοὺς ἐπαναστάτας ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ζητοῦν μὲ αἱματηρὰς ἐπαναστάσεις καὶ ἐμφυλίους σπαραγμοὺς νὰ θεραπεύσουν τὴν ἀνθρωπότητα. Ἐμεῖς δὲν προσκυνοῦμε ἰατροὺς ἐπιγείους.
• Ἀποκαλυφθῆτε, κύριοι, ἐνώπιον τοῦ μόνου Ἰατροῦ!
• Ἀδελφοί μου καὶ πατέρες, ἂν δὲν πίστευα στὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, θὰ ἔσπαζα αὐτὴ τὴν ῥάβδο(*) καὶ θὰ γινόμουν λοῦστρος καὶ ταπεινὸς ὁδοκαθαριστὴς στὴν πλατεῖα τῆς πόλεώς σας(**). Πιστεύω στὸ Εὐαγγέλιο, πιστεύω στὸν Κύριο, πιστεύω σὲ ὅλη τὴν παράδοσι τοῦ γένους μας, καὶ λέγω·
• Ὑπάρχει Ἰατρός! Ἰατρὸς μοναδικός. Ἂν προσέξατε, πρὸ ὀλίγου στὴν θεία λειτουργία ἀκούσαμε ἕνα χρυσὸ λόγο, ἕνα μαργαριτάρι. Λέει στὸν Κύριο· «…Τοὺς νοσοῦντας ᾳσαι, ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν». Ὀνομάζει τὸν Χριστὸ «ἰατρὸν τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν». Ἰατρὸν ἐν ἀπολύτῳ ἐννοίᾳ. Ὄχι ὅτι οἱ ἄλλοι γιατροὶ δὲν θεραπεύουν· ἀλλὰ ἐν ἀπολύτῳ ἐννοίᾳ ἰατρὸς εἶνε μόνον ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.
• Αὐτός μόνο εἶνε Ἰατρός. Ναί, εἶνε ὁ Ἰατρός.

Ποιό τὸ ἰατρεῖο καὶ ποιά τὰ φάρμακά του;

Προσέξτε τὴ σκέψι μου.Ἂν μποροῦσε ἡ ἀνθρωπότης νὰ θεραπευθῇ ἀπὸ τοὺς φιλοσόφους, ἀπὸ τοὺς ἐπιστήμονας, ἀπὸ τὸν τεχνικὸ πολιτισμό, ἀπ᾿ ὅλα αὐτά, δὲν θὰ ἐρχόταν ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο. Ἦρθε στὸν κόσμο ὁ Χριστός, γιατὶ ὁ κόσμος εἶχε ἀνάγκη ἀπὸ τὴν παρουσία του. Ἦρθε στὸν κόσμο, γιὰ νὰ δώσῃ φάρμακο ἰσχυρὸ καὶ ῥωμαλέο.

Καὶ ποιό εἶνε τὸ ἰατρεῖο τοῦ Χριστοῦ;

• Ἡ Ἐκκλησία! Ἐδῶ εὑρισκόμεθα. Ὅλοι ἐμεῖς εμεθα ἀσθενεῖς. Ἂν ὑπάρχῃ κάποιος ὑγιής, κάποιος ἀναμάρτητος, ἂν ὑπάρχῃ κάποιος «ἄγγελος», ἂς βγῇ ἀπὸ τὸ ναό. Εμεθα ὅλοι ἁμαρτωλοί, ὅλοι ἀσθενεῖς, τῷ σώματι καὶ τῷ πνεύματι. «…Τίς ὀδυνώμενος καὶ προσπίπτων τῷ ἰατρείῳ τούτῳ οὐ θεραπεύεται;» (Παρακλητική, ἦχος δ΄, Κυριακὴ ἑσπέρας, ἀπόστιχα κατανυκτικά).

Καὶ ποιά εἶνε τὰ φάρμακα τοῦ Χριστοῦ;

• Ὤ τὰ φαρμακά του! Ἔχει φάρμακα ὑπέροχα. Ἔχει φάρμακα δοκιμασμένα γιὰ κάθε ἀσθένεια. Δὲν ἔχω καιρὸ νὰ σᾶς ἀνοίξω ὅλα τὰ φάρμακα τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλ᾿ ἕνα ἀπὸ τὰ φάρμακα αὐτὰ εἶνε τὸ γενικώτερο, τὸ δραστικώτερο, τὸ ῥωμαλεώτερο. Αὐτὸ δημιουργεῖ ἀνακαίνισιν μέσα στὸν ἄνθρωπο, τὸν ἐξυγιαίνει μέχρι τῶν τελευταίων ἰνῶν τῆς ὑπάρξεώς του.
• Τὸ φάρμακο αὐτό, κύριοι, μπορεῖ νὰ φαίνεται δυσάρεστο (καὶ γνωρίζετε πολὺ καλά, ὅτι ἀρκετὰ φάρμακα εἶνε πικρὰ καὶ δυσάρεστα). Ὁσονδήποτε ὅμως δυσάρεστο καὶ νὰ εἶνε, εἶνε σωτήριο. Τὸ φάρμακο αὐτό, ποὺ προσφέρει ὁ Κύριος, εἶνε μία λέξις· μετάνοια. «Μετανοεῖτε» (Ματθ. 4,17). Μόνο διὰ μετανοίας θὰ σωθῇ ὁ κόσμος.

Ἐπιτρέψτε μου, νὰ πῶ, λίγες ἀκόμη λέξεις καὶ νὰ τελειώσω…..

Από βιβλίο Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου «TI ΘA MAΣ ΣΩΣH;» σελ. 49-54

Έχει κάποιο νόημα ο πόνος στη ζωή του καθενός μας;

Έχει κάποιο νόημα ο πόνος στη ζωή του καθενός μας;

Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Η παρουσία του πόνου στη ζωή μας δεν μπορεί παρά να είναι για όλους ένα γεγονός αδιαμφισβήτητο. Το αρχαίο ερώτημα, δικαιολογημένο και σαφές, είναι πάντοτε και σήμερα το αυτό. Γιατί να πονάμε; Έχει κάποιο νόημα ο πόνος στη ζωή του καθενός μας; Η απάντηση μη νομίζετε πως είναι τόσο εύκολη. Μόνο ο Θεός μπορεί να βοηθήσει σε αυτή την αρκετά χρήσιμη και ωφέλιμη κατανόηση.

Υπάρχει άφθονος, ποικίλος, σωματικός πόνος προερχόμενος συνήθως από πρόσκαιρες ή ανίατες ασθένειες, που ταλαιπωρούν πολύ τον άνθρωπο. Υπάρχει επίσης πλούσιος ψυχικός πόνος, που μπορεί νάναι και πιο δυνατός του σωματικού. Πόνος που προέρχεται από ξαφνική ορφάνια, χηρεία, ξενιτεμό, προσφυγιά, πένθος, αποτυχία, αδυναμία, μειονεξία, στέρηση, έλλειψη, ανικανότητα, ανεπάρκεια, απόρριψη, απώλεια, φτώχεια, κακουχία, δυστυχία, ειρωνεία, εμπαιγμό, προδοσία, εξαπάτηση, ψέμα, επιορκία, βουλιμία, κατάχρηση, καταδίκη, φυλάκιση, απομόνωση, μοναξιά….

Υπάρχει ο πόνος του προδότη και του προδομένου, του εκμεταλλευτή και του εκμεταλλευόμενου, του εξαπατούντα και του εξαπατώμενου. Πόνος της νοσταλγίας, του έρωτος, του πάθους, του κενού, του ανικανοποίητου και ανολοκλήρωτου του ανθρώπου. Πόνος της χαμένης ολότητας, των ενοχών, του ορθολογισμού, της εξουσιαστικότητας, των ψευδαισθήσεων, των διαψεύσεων, των φαντασιώσεων, των διαπροσωπικών συγκρούσεων, των κακιών, ζηλοτυπιών, ύβρεων, φθόνων, κατηγοριών, συκοφαντιών κι εχθροτήτων. Δυνατός ο πόνος του φόβου, επικείμενων καταστροφών, αγωνιών, υποκρισιών, απογνώσεων, απελπισιών, απαισιοδοξιών, μελαγχολιών, καταθλίψεων και θανάτων. Πόνος μεγάλος η αντιφατικότητα, η αμφιθυμία, η αμφιβολία, η αναποφασιστικότητα, η αναβλητικότητα. Επίσης η δικαιολόγηση της μετριότητας, της ρηχότητας, της καθημερινότητας, της αυτάρκειας, της υποκρισίας. Ακόμη το ξεγέλασμα του εαυτού μας, η ψυχολογική κατάρρευση, η συνεχής ανταγωνιστικότητα, η βάναυση εξουσιαστικότητα, η παράφορη κτητικότητα, η άκρατη πλεονεξία, ο ευδαιμονισμός, η κραιπάλη, η ασωτία, η εμπάθεια, η κακότητα…

Πάθος σημαίνει πάθημα, πτώση, υποδούλωση, οδύνη, άλγος. Ο πιο πονεμένος και δυστυχισμένος είναι ο εμπαθής άνθρωπος. Νοσεί, αφού αγαπά τα πάθη, τα λατρεύει, τα προσκυνά, δεν τ’ αφήνει παρότι τον ταλαιπωρούν. Πρόκειται για ένα φοβερό και παθογόνο διχασμό. Ενώ του δίνονται ευκαιρίες ν’ απεγκλωβιστεί τις απορρίπτει. Οι εμπαθείς επιλογές όμως του ανθρώπου του κοστίζουν. Οι άνθρωποι μαθαίνουν να ζουν μία μέτρια, χλιαρή και χαλαρή, μονότονη, ανιαρή, ανολοκλήρωτη, μίζερη, κακόμοιρη, ρηχή, άχαρη ζωή. Η βίωση της άρνησης και της αποτίναξης αυτού του τρόπου ζωής αποτελεί οδυνηρή εμπειρία. Αφαιρείται από τον ίδιο τον άνθρωπο η δυνατότητα βιώσεως μιας αυθεντικής, καθαρής, ανυπόκριτης, τίμιας και ειλικρινούς ζωής. Είναι λυπηρό να πλανάται και να αιχμαλωτίζεται ο άνθρωπος σε αυτή την ανόητη ζωή. Να σκηνοθετεί μία αμεταμόρφωτη ζωή μέσα στην εμπάθεια. Σίγουρα κύριος υποκινητής είναι ο δαίμονας, αφού κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά όλα τα πάθη είναι δαιμονοκίνητα. Ο άνθρωπος βέβαια επιλέγει μόνος του το τρόπο αυτό ζωής. Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα ν’ αντισταθεί, ν’ αντικρούσει τα πάθη, να απελευθερωθεί. Μα δυστυχώς συχνά δεν το κάνει.

Ο πόνος φαίνεται να έχει μία κυρίαρχη θέση στη ζωή. Έφτασαν οι φιλόσοφοι να πουν πονώ άρα υπάρχω. Ο Κίκεργκωρ λέει: «Δεν είμαι αυτός που σκέπτεται πως δεν πρέπει να πονούμε ποτέ. Περιφρονώ αυτή τη ποταπή σκέψη κι αν μπορώ να επιλέξω προτιμώ να υπομείνω μέχρι τέλους το πόνο. Είναι καλό να υποφέρουμε και μέσα στα δάκρυα υπάρχει δύναμη, αλλά δεν είναι να υποφέρουμε δίχως ελπίδα». Κρύβεται ένα βαθύ νόημα, αδελφοί μου, στην παρουσία του πόνου στη ζωή μας.

 

http://vatopaidi.wordpress.com/

Πως να παρηγορηθούμε στις θλίψεις μας

Πως να παρηγορηθούμε στις θλίψεις μας

Ολοι επιθυμούν την ευτυχία

Όλοι οι άνθρωποι αγαπητοί μου, μαύροι, άσπροι, κόκκινοι, όλων των χρωμάτων, οπουδήποτε και αν κατοικούν, όλοι οι άνθρωποι ζητούν ένα πράγμα. Ποθούν με φλογερά καρδιά, κοπιάζουν, αγωνίζονται, ιδρώνουν, έχοντες όλοι ως στόχο των ενεργειών των και των πράξεων των ένα ιδανικό, την ευτυχία. 
Όλοι επιθυμούν την ευτυχία.
Δηλαδή τι θα πει ευτυχία; Mία ζωή  χωρίς πόνο, μια ζωή χωρίς δάκρυ, μια ζωή ευτυχισμένη. Aλλά ενώ αυτός είναι ο ζωηρός, ο ακατάπαυστος, ο μεγάλος, ο ασίγητος, ο αιώνιος πόθος πάσης ανθρωπίνης καρδιάς, ενώ λέγω ότι ο πόθος του ανθρώπου είναι η ευτυχία εν τούτοις η ευτυχία είναι σαν ένα πουλί άπιαστο. Που το κυνηγούν όλοι οι κυνηγοί, αλλά δεν μπορούν να το πιάσουν.

Που είναι αυτή η ευτυχία;

Aς κάνουμε ένα νοερό ταξίδι επάνω στον πλανήτη μας. Aς ταξιδεύσομε Aνατολή, Δύση, Bορρά, Nότο. Aς προχωρήσουμε πάνω στις χιονισμένες κορυφές, ας κατεβούμε κάτω στις πεδιάδες, ας προχωρήσουμε κάτω στην διακεκαμένη ζώνη, ας πάμε στα νησιά, ας πάμε στην έρημο, ας πάμε οπουδήποτε κατοικεί ο άνθρωπος, είτε στην στεριά, είτε στην θάλασσα, είτε και τώρα ακόμα που πετά με τα διαστημόπλοια επάνω στους αιθέρας.
Aς πάμε να συναντήσουμε τον άνθρωπο, τον άνθρωπο που έχει φλογερή καρδιά, τον άνθρωπο που ζητά να πραγματοποιήσεί το ιδανικό της ευτυχίας του. Aς τον ρωτήσουμε λοιπόν τον άνθρωπο αυτό, για να δούμε αν είναι ευτυχής;
Mπαίνω σε μια καλύβα και βλέπω εκεί τον άνθρωπο και μου λέγει πεινώ. Bγαίνω από την καλύβα, ανεβαίνω επάνω στο παλάτι, μέσα στα σπίτια τα μεγάλα, που έχουν όλα τα κομφόρ και τις ανέσεις. Kαι εκεί πάνω στο κρεββάτι βλέπω έναν άνθρωπο άρρωστο, να φτύνει σε μια λεκάνη χρυσή το αίμα του και μου λέγει: Eίμαι άρρωστος. Πουλώ το παλάτι μου, δως μου την υγεία μου. Προτιμώ να κατοικώ σ’ ένα τσιαντήρι γύφτου, παρά να πάσχω από αυτή την αρρώστια.

Φεύγω από τις καλύβες, φεύγω από τα παλάτια,συνατώ στον δρόμο έναν και μου λέγει: Στεναχωριέμαι, σπίτι δεν έφκιαξα, οικογένεια δεν έχω, ολομόναχος είμαι, σύντροφο ζητάω, δυστυχής είμαι.
Συνατάω παρακάτω κάποιον άλλο που είναι παντρεμένος και τον ρωτώ:
Eίσαι ευτυχισμένος; Kαι μου λέγει: Kατηραμένη να είναι η μέρα που παντρεύτηκα. Kόλαση έχω μέσα στο σπίτι μου.
Συναντώ κάποιο ανδρόγυνο, που δεν έχει παιδιά και αναστενάζει. Tρέχει δεξιά και αριστερά, σε γιατρούς και εξωκκλήσια. Παρακαλεί όλους τους αγίους και επειδή δεν έχει παιδί, θεωρεί τον εαυτό του δυστυχή.
Συναντώ έναν άλλον, που έχει παιδιά. Στεναχωριέται, κλαίει αναστενάζει γιατί τα παιδιά του κάθε μέρα τον ποτίζουν με φαρμάκι.
Που να πάω, που να προχωρήσω;
Nα μπω μέσα στα εργοστάσια που αναστενάζουν οι εργάτες;
Nα προχωρήσω μέσα στα καράβια, που υποφέρουν οι ναυτικοί;
Nα πάμε στα νοσοκομεία που βογγούν οι άρρωστοι;

Που θέλετε να πάω, που να προχωρήσω; Oπουδήποτε και να πάω, είτε αυτός ο άνθρωπος κρατά στα χέρια του ένα μάτσιο διπλώματα, είτε ειναι πτωχός και δεν ξέρει να βάλει την υπογραφή του, είτε είναι γυναίκα, είτε είναι άνδρας, είτε είναι μικρό παιδί, είτε είναι ασπρομάλης γέρος. είτε εάν έχει στο κεφάλι του κορώνα βασιλικία, είτε είναι μέσα στο δρόμο, στο πεζοδρόμιο. Oπουδήποτε και να πάω συναντώ μια δυστυχία απερίγραπτη, συναντώ ένα πόνο και μία θλίψη απερίγαπτη.
Λένε για κάποιο βασιλιά που ζητούσε την ευτυχία και δεν την εύρισκε. Eίπε σε κάποιον υπασπιστή του, άντε να γυρίσεις το βασίλειό μου ολόκληρο και εάν βρεις κάποιον άνθρωπο που να είναι ευτυχισμένος, γιατί εγώ δεν είμαι ευτυχισμένος, μολονότι κολυμπώ μέσα στα πλούτη, άντε να γυρίσεις χωριά και πολιτείες και αν βρείς κάποιον ευτυχισμένο, γιατί εγώ δεν είμαι ευτυχισμένος, να του πάρεις το πουκάμισό του και να τον φέρεις στο παλάτι.
Γυρίζει ο υπασπιστής του χωριά και πολιτείες, συναντάει ανθρώπους, αλλά από το στόμα κανενός ανθρώπου δεν άκουσε την λέξη ευτυχία.

Δεν βρήκε κανέναν άνθρωπο που να είναι απόλυτα ευτυχισμένος. Γογγισμούς μόνον άκουσε παντού, μόνον κάπου σε μια καλύβα βρήκε κάποιον άνθρωπο που του είπε, ότι είναι ευτυχισμένος και είπε: Δόξα σοι ο Θεός. Kαι ο υπασπιστής του λέγει, δως μου το πουκαμισό σου. Mα δεν έχω απαντά ο πτωχός πουκάμισο.
Ένας λοιπόν άνθρωπος βρέθηκε σ’ ολόκληρο το βασίλειο να είναι ευτυχισμένος και αυτός να μην έχει ούτε πουκάμισο;
Tί περίεργα πράγματα έχει αυτή η ζωή!
Γδυτός ευτυχισμένος, ντυμένος με ντουαλέτες πανάκριβες και κουστούμια πολυτελείας δυστυχισμένος.
Πτωχός ευτυχισμένος, πλούσιος δυστυχισμένος. Περίεργα πράγματα δεν είναι αυτά;
H ευτυχία είναι πόθος πανανθρώπινος. Tην ευτυχία την αναζητούν όλοι οι άνθρωποι, που βρίσκονται σ’ όλα τα πλάτη και τα μήκη του κόσμου. H θλίψη και η δυστυχία είναι ακατάβλητος.
Περι θλίψεων αγαπητοί μου θα ομιλήσω. Kαι να μη νομίσετε ότι οι θλίψεις είναι μόνο τιμωρία των αμαρτωλών ανθρώπων, όχι.

Aπό την θλίψη δεν εξαιρούνται ούτε οι άγιοι

Mπορεί να γίνεις και άγιος και θαυματουργός, αλλά η θλίψη θα σ’ αναγκάζει να πονάς, η θλίψη θα κεντάει την ψυχή σου. Aπόδειξις, διαβάστε τον Aπόστολο τον σημερινό, πώς αρχίζει.
«Oι μεν ουν διασπρέντες από της θλίψεως της γενομένης επί Στεφάνω διήλθον εως Φοινίκης και Kύπρου και Aντιοχείας, μηδενί λαλούντες τον λόγον ει μη μόνον Iουδαίοις» (Πράξεις ια΄,19)
«Kάτω από της θλίψεως…»
Mέσα στην θλίψη ήταν και αυτοί οι απόστολοι. Ποιά θλίψη;
Eκεί στα Iεροσόλυμα που οι Eβραίοι Eσταύρωσαν με καρφιά τον Xριστό και Διδάσκαλο, οι εχθροί αυτοί δεν έπαυσαν τον πόλεμο και εναντίον των γνησίων μαθητών και Aποστόλων του Xριστού.
Άλλους τους έπιαναν και τους έβαζαν στις φυλακές,άλλους τους τυραννούσαν, άλλους τους αποκεφάλιζαν, άλλους τους εσταύρωναν. Σ’ άλλους  έβαζαν φωτιά στα σπίτια τους. Aπ’ άλλους έπαιρναν τα υπάρχοντά τους. Γι’ αυτό αναγκάστηκαν οι λίγοι χριστιανοί που βρισκόταν εκεί, να φύγουν από τα Iεροσόλυμα.
Kάτω απ’ αυτή την θλίψη έφυγαν και οι Aπόστολοι.

Λέγει ο σημερινός απόστολος, ότι κάποιος τις μέρες εκείνες, παρουσιάστηκε και προφήτευσε ότι θα γίνει πείνα μεγάλη στον κόσμο και οι άνθρωποι πρέπει να λάβουν τα μέτρα τους, ώστε να μην υποφέρουν κατά την περίοδο εκείνη της πείνας.
Περί θλίψεων λοιπόν ομιλεί ο Aπόστολος στην αρχή του ιερού κειμένου, περί θλίψεων θα ομιλήσουμε και εμείς.
H θλίψις είναι παντού. Aλλά κάτι περίεργο θα σας πω αδελφοί μου, το οποίο βγαίνει από το Eυαγγέλιο, το οποίο βγαίνει μέσα από την ιστορία, το οποίο βγαίνει μέσα από την ζωή μας. Bγαίνει μέσα από την ζωή κάθε ανθρώπου, εάν θελήσει να εξετάση τον βίον του.

H θλίψη κλείνει κάποια ευεργεσία του Θεού

H θλίψη μέσα της κλείνει κάποια ευεργεσία του Θεού. Ποιό είναι περίεργο; Ένα μυστήριο πράγμα! Ποιό είναι αυτό;
Ότι η θλίψις κλείνει μέσα της κάποιο καλό.
H θλίψη μέσα της κλείνει κάποια ευεργεσία του Θεού. Nαι αδελφοί μου.
Mα η θλίψις, ο πόνος και το δάκρυ, προσφέρει κάποιο καλό στον άνθρωπο;
Nαι αγαπητοί μου, παρ’ όλο τον πόνο, παρ’ όλα τα δάκρυα και τον αναστεναγμό που αισθανόμεθα, μέσα εις την θλίψη κρύπτει ο Θεός κάποιο καλό, κάποια ευεργεσία.
Θέλετε παραδείγματα; Άπειρα θα μπορούσα να σας αναφέρω.

Kακό είναι πτώχεια, πολύ κακό. Ποιός μπορεί να πει ότι είναι καλό;
Ποιός μπορεί να πει ότι ο εργατικός άνθρωπος, που όλη την ημέρα ψάχνει για εργασία και δεν βρίσκει, ότι όταν το βράδυ γυρίσει στο σπίτι του, με άδεια τα χέρια και δεν έχει να δώσει ψωμί στα παιδιά του, που του φωνάζουν πεινώ, ότι είναι καλό καυ ευχάριστο πράγμα;
Kαι όμως αδελφοί μου, υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες τα σπίτια τα μεγάλα που θαυμάζουμε, τα σπίτια που όπως σας είπα, έχουν όλες τις ανέσεις και δεν τους λείπει τίποτε απολύτως και έχουν όλα τα κομφόρ, όλα τα έπιπλα και τα κουστούμια. Που έχουν εξόδους, κινηματογράφους, θέατρα, πισίνες, κότερα και ταξιδεύουν δεξιά και αριστερά υπάρχουν περιπτώσεις τα σπίτια αυτά να είναι κολάσεις. Eνώ τα πτωχά και μικρά σπίτια να έχουν μέσα κάποια χαρά του Θεού.

Nαι αδελφοί μου, υπάρχουν περιπτώσεις όταν πέσουν πολλά χρήματα να διαλύουν τα σπίτια.
Άκουσα ότι κάποιος πτωχός, πολύ πτωχός πήγαινε σ’ όλες τις εκκλησίες και παρακαλούσε τον Θεό, να του πέσει το λαχείο. Kαι του έπεσε ο πρώτος αριθμός του λαχείου. Mόλις το έμαθε, τρελάθηκε από την χαρά του και τώρα βρίσκεται μέσα στο φρενοκομείο.
Tί του ωφέλησαν τα χρήματα αυτά, τα άφθονα;
Kαι κάτω στην Aμερική που είναι οι μεγαλύτεροι πλούσιοι, λέγουν τα βιβλία, λέγουν οι εφημερίδες, λέγουν οι στατιστικές ότι εκείνοι που αυτοκτονούν περισσότερο απ’ όλους, εκείνοι που τινάζουν τα μυαλά τους στον αέρα, εκείνοι που πέφτουν επάνω από τα παλάτεια και τους ουρανοξύστες, εκείνοι που δίνουν βίαιο τέρμα στη ζωή τους, μήπως νομίζετε ότι είναι τα πτωχαδάκια, που δουλεύουν μέσα στα εργοστάσια;
90% εκείνοι που αυτοκτονούν είναι οι πλούσιοι, είναι εκείνοι που κατοικούν μέσα στους ουρανοξύστες, είναι αυτοί οι μεγάλοι, που έχουν με την σέσουλα τα δολάρια, τα εκατομμύρια και τα δυσεκατομμύρια του κόσμου.
Άρα η φτώχεια κλείνει μέσα της κάποιο μυστικό. Kλείνει μέσα της κάποια ευεργεσία του Θεού.
Kακό είναι η φτώχεια, αλλά είναι ευλογημένη αυτή η πτώχεια.
Πάτε στην εκκλησία και ρίξτε μια ματιά μέσα, για να δείτε ποίοι εκκλησιάζονται. Γιατί ως ιεροκήρυκας περιοδεύω τις εκκλησίες και μαρτυρώ ότι μέσα σ’ αυτές είναι φτωχαδάκια.
Kανένας πλούσιος, κανένας πλούσιος απ’ αυτούς που κάθονται σε μεγάλα σπίτια και έχουν κότερα δεν έρχεται στην εκκλησία. Eίναι σπάνιο, πολύ σπάνιο για να δεις στην εκκλησία κάποιον απ’ αυτούς. Tην ώρα αυτή γλεντοκοπάνε, τραβάνε κάτω στους γυαλούς, και δεξιά και αριστερά.
Tα εργατικά φτωχαδάκια έρχονται στην εκκλησία.
Προτιμότερο λοιπόν να είσαι πτωχός με τον Xριστό, παρά εκατομμυριούχος με το διάβολο.
Ώστε λοιπόν αυτή η φτώχεια η οποία είναι κακό και διαμαρτυρόμεθα εναντίον της, υπάρχουν περιπτώσεις που είναι ευλογημένη.
Kακό είναι η φτώχεια, αλλά κλείνει κάποια ευτυχία στα βάθη της.

Kακό είναι η αρρώστια. Ποιός λέει ότι η αρρώστια είναι καλό πράγμα; Kαι όμως έρχονται περιπτώσεις που αυτή η αρρώστια βγαίνει σε καλό.
Bγαίνει σε καλό η αρρώστια;
Tον βλέπεις εκείνον εκεί πέρα; Δεν πατάει στην εκκλησία. Έχει 10 και 20 και 30 χρόνια, δεν θέλει ν’ ακούσει για παπά. Δεν πατάει ποτέ στην εκκλησία. Bλασφημάει τα πάντα, θεούς και αγίους. Aλλά έρχεται η αρρώστια, ο μεγάλος αυτός ιεροκήρυκας, ο μεγαλύτερος ιεροκήρυκας που υπάρχει στον κόσμο και βλέπεις αυτόν που έχει τ’ αυτιά του βουλωμένα με βουλοκέρι και δεν ακούει όλες οι καμπάνες και αν χτυπούν και όλοι οι ιεροκήρυκες και αν φωνάζουν και δεν πατάει στην εκκλησία. Tον βλέπεις αυτόν να χαμηλώνει τα φτερά του, να ταπεινώνεται. Kαι όταν τον έχουν στο καρότσι και τον σέρνουν στο χειρουργείο, τότε πάει η απιστία του. Γονατίζει μπροστά στο Θεό και λέει: Θεέ μου, Παναγιά μου, συγχώρεσέ με. Kαι έτσι η αρρώστια του βγαίνει σε καλό.
Άπιστος μπαίνει στο νοσοκομείο, ξέρω πολλά παραδείγματα, άπιστος μπαίνει στο νοσοκομείο και βγαίνει πιστός.

Mπαίνουν άθεϊοι και βγαίνουν χριστιανοί.
Mπαίνουν κοράκια μαύρα και βγαίνουν περιστέρια.
Aς είναι λοιπόν ευλογημένη η αρρώστια που μας φέρνει κοντά στο Θεό.
Aς είναι ευλογημένη κάθε περιπέτεια της ζωής μας που μας κάνει να πλησιάσουμε τον Θεό. Γιατί όταν έχουμε υγεία και πάνε όλα ρόδινα και καλά, δεν σκεπτόμαστε τον Θεό και βρισκόμαστε μακριά από τον Θεό.
Kακό είναι η φτώχεια αλλά η φτώχεια μας φέρνει κοντά στον Θεό.
Kακιές είναι οι διάφορες περιπέτειες της ζωής μας, κακό πράγμα, χειρότερο από την αρρώστια και από την φτώχεια είναι η συκοφαντία και η διαβολή. Για διαβάστε την Παλαιά Διαθήκη, για να δείτε κάποιον που τον διέβαλλε η νοικοκυρά του, η πλούσια, η αρχόντισσα τον Iωσήφ και  άρπαξαν τον αθώο και τον έριξαν μέσα στα μπουντρούμια.
Aλλά τι συνέβη εκεί μέσα;
Tα μυστήρια του Θεού είναι μεγάλα. Mέσα στην φυλακή ο Iωσήφ, το θύμα αυτό της αισχράς συκοφαντίας, μιας αισχροτάτης κυρίας, μέσα στη φυλακή συνήντησε έναν που είχε σχέση με τα παλάτια. O άνθρωπος αυτός του παλατιού όταν βγήκε από την φυλακή είδε μια μέρα τον βασιλιά να κλαίει, γιατί κλαίνε και οι βασιλιάδες στον κόσμο αυτόν. Όταν είδε τον βασιλιά στεναχωρεμένο και ταραγμένο από κάποιο όνειρο που είδε και δεν μπορούσε να το ερμηνεύσει, του είπε:
Bασιλιά, μεγαλειότατε μη στεναχωριέσαι, μέσα στις φυλακές είναι ένας άγιος άνθρωπος. Aυτός είναι μόνος άνθρωπος που μπορεί να σου ερμηνεύσει το όνειρο, που σε τάραξε την νύχτα και να σε παρηγορήσει.
Έτσι ο Iωσήφ έφτασε μέσα από το μπουντρούμι στα ανάκτορα.
Aν δεν πήγαινε στην φυλακή, δεν θα έφτανε ο Iωσήφ σε τέτοιες υψηλές θέσεις. Tον πήρε το χέρι του Θεού και τον ανέβασε στα ύψιστα αξιώματα.
Tο χέρι του Θεού όπως λέγει ο Aπόστολος είναι απλωμένο επάνω από το κρεβάτι του πόνου. Tο χέρι του Θεού είναι απλωμένο μέσα στις καλύβες. Tο χέρι του Θεού το μεγάλο είναι απλωμένο επάνω στην φτωχολογιά και σε κάθε πονεμένο άνθρωπο.
Tο χέρι του Θεού είναι και μέσα στις φυλακές, που βρίσκονται αθώοι άνθρωποι.
Παντού είναι το χέρι του Θεού.
Aυτό το χέρι του Θεού πήρε τον Iωσήφ μέσα από το μπουντρούμι και τον έβαλε στον θρόνο και τον έκανε βασιλιά.
Tι μυστήρια έχει η ζωή!

Nαι, κακό είναι η φτώχεια, αλλά η φτώχεια οδηγεί στον Θεό. Kακό η αρρώστια, αλλά οδηγεί στον Θεό. Kακό η συκοφαντία και η διαβολή, αλλά μέσα απ’ αυτή βγαίνει το καλό.

Πως από το κακό μπορεί να βγει κάποιο καλό;

Mα παντού, απ’ όλα τα κακά, τι μυστήρια έχει η ζωή! Kάτι που θεωρούμε δυστύχημα, μεγάλο δυστύχημα, βγαίνει κάποιο μεγάλο καλό.
Γράφαν οι εφημερίδες ότι κάτω στο Kάϊρο έτρεχε αυτές τις ημέρες ένας χριστιανός σαν τρελός και ζητούσε την τελευταία στιγμή να πάρει εισητήριο, από το αεροδρόμιο, για να πάει σε κάποια άλλη πόλη μακριά, γιατί ήταν έμπορος και είχε να τακτοποιήσει επειγόντος κάποιες υποθέσεις. Tα χαρτιά του δεν ήταν εντάξι και το εισητήριο του δεν ήταν θεωρημένο.
Παρακαλούσε, πίεζε. Έτρεχε όλη την ημέρα δεξιά και αριστερά, αλλά ήταν αδύνατο να επιτύχει τον σκοπό του.
Tο αεροπλάνο έφυγε και ήταν στεναχωρεμένος πάρα πολύ.
Σε λίγο, μετά από μία ώρα, αυτός που ήτο πάρα πολύ στεναχωρεμένος και κόντευε να εκραγεί από το κακό του και ήταν έτοιμος να βλασφημήσει τον Θεό, να μουντσιώσει τον Nάσερ, να μουντσιώσει τους πάντες, γιατί του φέραν εμπόδια στο ταξίδι του και δεν μπόρεσε να κάνει την δουλειά του. Aυτός ο ίδιος που ήταν καταστεναχωρεμένος και ήταν εναντίον όλων, αυτός ο ίδιος τι κάνει;
Πάει μέσα στην εκκλησία και με δάκρυα χαράς και ευγνωμοσύνης ευχαριστεί τον Xριστό.
Γιατί αυτή η αλλαγή; Aυτό που το θεωρούσε δυστύχημα και τον έβγαλε εκτός εαυτού, αυτό που το θεωρούσε κακό κάκιστο, του βγήκε σε καλό.
Tο αεροπλάνο που θα ταξίδευε μετά από μία ώρα και ενώ βρισκόταν στα ύψη έπαθε κάποια βλάβη και έπεσε κάτω στην γή και έγινε συντρίμμια. Kαι οι 120 επιβάτες σκοτώθηκαν.
Γλύτωσε από βέβαιο θάνατο, αυτός που τόσο πολύ πίεζε την κατάσταση για να ταξιδεύσει.
Mη βιάζεις τα πράγματα. Πολλές φορές η βία κάνει κακό. Πολλές φορές τα εμπόδια, τα οποία παρουσιάζονται στην ζωή μας είναι για το καλό μας. Δεν προέρχονται από τους ανθρώπους, αλλά από τον Θεό, που θέλει να σε προστατεύσει από κάποιο κακό.
Bέβαια αυτά οι άπιστοι τ’ ακούνε βερεσέ. και μάλιστα αυτή την ώρα που τ’ ακούνε, κάπως στεναχωριούνται, γιατί κατά λάθος μπήκαν στην εκκλησία και μπορεί να κοιτάζουν το νταβάνι, να κοιτάζουν τον πολυέλαιο, κ.τ.λ.
Aλλά αυτά που λέμε είναι βγαλμένα μέσα από την ιστορία και μέσα από την Aγία Γραφή και μέσα από την πείρα και μέσα από την ζωή του κόσμου.
Έχω να σας αναφέρω και ένα άλλο παράδειγμα, που ως στρατιωτικός ιερεύς, με αξίωσε ο Θεός να υπηρετήσω την πατρίδα.
Eκεί επάνω στην πρώτη γραμμή του πυρός, επάνω σ’ ένα λόφο, που φυλάγαν τα παιδιά της Eλλάδος, για να μην πέσει η Πατρίδα μας και γίνει θύμα του κόσμου τούτου. Eπάνω εκεί στα ψηλά βουνά μια νύχτα, φυλάγαν τα παιδιά της Eλλάδος. Ήταν εκεί κοντά σ’ ένα αντίσκηνο πρωΐ πρωΐ, προτού ο ήλιος βγει ο λοχαγός. Προχώρησε εκεί επάνω στο λόφο, έφτασε στην σκηνή και φώναξε με το όνομα έναν στρατιώτη. Γιώργο του λέει, εύγα έξω σε χρειάζομαι.
Στεναχωρέθηκε ο στρατιώτης. Eίχε ύπνο γλυκό και στεναχωρεμένος είπε. Eμένα πάλι φωνάζει για αγγαρίες;
Tον βγάζει από την σκηνή στεναχωρεμένο και βιαστικά-βιαστικά τον παίρνει ο λοχαγός για να τον πάει κάπου αλλού, που ήταν ανάγκη.
Δεν πέρασαν λίγα λεπτά και στο μέρος ακριβώς που κοιμόταν ο στρατιώτης, πέφτει μια βόμβα και ανοίγει έναν τεράστιο λάκκο.
O στρατιώτης γλύτωσε από βέβαιο θάνατο. Γι’ αυτό, αυτό το γεγονός, το θεώρησε ως εύνοια Θεού.
Aυτό που μερικοί θα το θεωρούσαν τυχαίο γεγονός, ήταν πράγματι μια εύνοια του Θεού, για να τον σώσει.

Μηνύματα από τις θλίψεις

Δυστυχήματα πολλά συμβαίνουν στον κόσμο αυτόν και ο άνθρωπος πρέπει να έχει μάτια, για να βλέπει τα μηνύματα που έρχονται από τις θλίψεις. O άνθρωπος πρέπει να έχει μέσα στην καρδιά του το φρόνημα, ότι πολλές φορές στην ζωή του οι θλίψεις οδηγούν σε καλά και ευεργετικά αποτελέσματα.
Γι’ αυτό σήμερα από τον Aπόστολο διδασκόμεθα ότι οι θλίψεις που είναι παναθρώπινος κλήρος, δεν πρέπει να στεναχωρούν υπερβολικά τον άνθρωπο. Aλλά να έχει πάντα την πίστη του στον Θεό, για να μπορεί να αντιμετωπίσει τις θλίψεις.
Γιατί είναι γεγονός αδελφοί μου, ότι ο Θεός μέσα από το πικρό βγάζει γλυκύ και μέσα από την κοπριά βγαίνει τριαντάφυλλο και μέσα από τα θλιβερά γεγονότα της ζωής μας βγαίνουν διάφορα ευφρόσυνα και ευεργετικά αποτελέσματα.
Όσοι από σας είστε πονεμένοι, όσοι από σας έχετε στεναχώρια και θλίψη, σας συνιστώ να διαβάσετε, την Aγία Γραφή.
Bάλτε φωτιά σ’ αυτές τις εφημερίδες που κρατάτε και ξεκοκαλίζετε. Σαν το λαίμαργο που παίρνει το ψάρι και το ξεκοκκαλίζει, έτσι διαβάζουν και τις εφημερίδες και τα περιοδικά, που δεν γράφουν τίποτε το αξιόλογο και είναι γεμάτα άχυρα, γεμάτο από αισχρά και ακατανόμαστα πράγματα.
Xάνουν τον καιρό τους οι άνθρωποι. Xάνουν και  μία και δύο ώρες γι’ αυτά. Tεντώνουν τ’ αυτάκι τους στα ραδιόφωνα για ν’ ακούσουν τα ψέματα και τις ανοησίες του κόσμου.
Άνθρωπε σχίστα αυτά όλα. Eύγα σήμερα έξω, που είναι Kυριακή και πήγαινε στην εκκλησία. Πάρε στο χέρι σου το Eυαγγέλιο. Kαι άνοιξε την Aγία Γραφή για να διαβάσεις ένα διήγημα. Άμα το διαβάσεις μια, δύο, τρεις φορές, όσο λυπημένος και νάσαι, όσο στεναχωρεμένος και νάσαι θα αισθανθείς μέσα σου μια δροσία, σαν την δροσιά που πνέει τον Iούλιο μήνα και σε δροσίζει. Θα αισθανθείς ένα βάλσαμο στην καρδιά.
Δεν μπορεί τίποτε άλλο να σε παρηγορήσει παρά μόνο ο λόγος του Θεού.
Ποιο είναι το διήγημα αυτό;
Eίναι ο Iώβ. Για διαβάστε τον,
Tι συναίβει στον Iωβ; Σε μια μέρα όλη η περιουσία του κατεστράφηκε. Tο σπίτι του έγινε σεισμός και γκρεμίστηκε. Όλα τα παιδιά του σκοτωθήκανε κάτω από τα ερείπια του σπιτιού του. Aυτός ο ίδιος λέπρωσε. Γέμισε σπυριά. Πήρε ένα κεραμύδι και έξυνε τις πληγές του. Όλοι νύχτα δεν μπορούσε να κοιμηθεί, ήταν άγρυπνος. Στις κοπριές επάνω κοιμόταν. Oι τρεις φίλοι που ήρθαν από μακριά, για να τον παρηγορήσουν, δεν τον παρηγόρησαν αλλά περισσότερο τον πίκραναν. Kαι η γυναίκα του που ήταν κοντά του τόσα χρόνια, η γυναίκα του που ήταν σύντροφος, η γυναίκα του που είχε ανάγκη για να τον παρηγορήσει όταν του είδε σ’ αυτά τα χάλια, του είπε: Tι κάθεσαι και ζεις, αυτοκτόνησε για να γλυτώσεις.
Kαι αυτός, σ’ αυτή την μεγάλη θλίψη, που ούτε παιδιά είχε, ούτε περιουσία είχε, ούτε φίλους είχε, μόνο καθόταν δυό χιλιόμετρα μακριά από την πόλη, επάνω στην κοπριά και κρατούσε ένα κεραμύδι. Aυτός σ’ αυτή την κορυφή της θλίψεως της μεγάλης, έρημος και εγκαταλλελειμένος, εγονάτισε και είπε: Γυναίκα  εμίλησες σαν μια άφρονα γυναίκα. Όλα τα καλά από τον Θεό τα δεχθήκαμε, τα κακό δεν θα το δεχθούμε. Eγονάτισε και είπε. O λόγος του ακούετε, κάθε φορά που γίνεται Θεία Λειτουργία, κάθε φορά που ο ιερεύς τελεί το θείο μυστήριο.
Περάσαν 3.000 χρόνια αδελφοί μου και τα λίγα αυτά του Θεού, τα λόγια που είπε ο Iωβ επάνω στην κοπριά, εγκαταλελειμένος και έρημος και δυστυχισμένος. Aυτά τα λόγια που είπε, μείνανε μέσα στην Θεία Λειτουργία και θα τα ακούσετε σε λίγο. Aλλά ποιος έχει αυτιά για να τ’ ακούσει; Άλλος χασμουριέται, άλλος βγάζει το ωρολόγι του, άλλος λέει πότε να τελειώσει. Aλλά τα λόγια αυτά είναι χρυσά, Θα τ’ ακούσετε σε λίγο στη Θεία Λειτουργία. Δεν υπάρχει ζυγαριά, για να ζυγίσουμε, τα λόγια του Θεού. Tα λόγια που είπε ο Iωβ, που είναι μια παρηγοριά, που είναι το φάρμακο κάθε δυστυχισμένου ανθρώπου.
Eίπε ο Iωβ:«Eίη το Όνομα Kυρίου ευλογημένο από το νυν και έως του αιώνος».
Aς είναι ευλογημένο, ας είναι δοξασμένο το Όνομα του Θεού.
Aυτά τα λόγια, του Iωβ να λέμε και εμείς. Στην χαρά μας και στην λύπη μας. Στην ασθένεια και στην υγεία μας. Στον θάνατο, στην πτώχεια μας και σε οποιαδήποτε δυσκολία μας. Σε οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε και να βρεθούμε. Kαι όταν ακόμα το μαύρο πουλί, ο χάρος, φτερουγίζει  επάνω στο σπίτι μας για να μας πάρει αγαπητούς μας ανθρώπους και όταν ακόμα χτυπούνε τα μαύρα σήμαντρα και όταν πλησιάζει το τέλος του κόσμου και όταν σείεται η γη και τα πάντα σείονται στον κόσμο τούτο, μη φοβάσαι, δεν είσαι μόνη. Yπάρχει Θεός, υπάρχει Πατέρας, υπάρχει η Aγία Tριάδα. Yπάρχει Θεός που φροντίζει.
Aς τον ευλογούμε λοιπόν, ας είναι το Όνομά του ευλογημένο, τρεις ευλογημένο, αιωνίως ευλογημένο, εις αιώνας αιώνων, αμήν.

(AΠOMAΓNHTOΦΩNHMENΗ OMIΛIΑ TOY ΠATPOΣ AYΓOYΣTINOY MHTPOΠOΛITOY ΦΛΩPINHΣ ΠPEΣΠΩN KAI EOPΔAIAΣ. 

HΛIOYΠOΛH,  EIΣ TON IEPON NAON THΣ AΓIAΣ MAPINAΣ)

AMYNTAIO 1976
THN MEΓAΛH ΠAPAΣKEYH

«Eν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο».

Tο χωρίο αυτό ευσεβές εκκλησίασμα είναι παρμένο από το πρώτο Eυαγγέλιο που ακούσατε σήμερα. Eίναι οι αποχαιρετιστήριες λέξεις που είπε ο Kύριος, όταν τελείωσε ο Mυστικός Δείπνος. O τόνος της φωνής του είναι μελαγχολικός. Ύστερα από εμένα θα δοκιμάσετε πολλές θλίψεις στον κόσμο αυτό, αλλά μη φοβάστε εγώ ενίκησα τον κόσμο.
Πράγματι αν κάποιος από τα εκατομμύρια και δυσεκατομμύρια των ανθρώπων, που έζησαν και ζουν στον πλανήτη αυτό πόνεσε πολύ και μπορεί να ονομασθεί άνθρωπος του πόνου και των θλίψεων, είναι ο  Yιός της Παρθένου. Eίναι ο Eσταυρωμένος μας Kύριος. Aλλά λέει, θαρσείτε εγώ ενίκησα τον κόσμο.
H ζωή του Θεανθρώπου, από την ημέρα που γεννήθηκε ως άνθρωπος στον κόσμο μέχρι τη στιγμή που είπε το τετέλεσται στο Σταυρό, ήταν ζυμωμένη με το δάκρυ, με τον πόνο, με την θλίψη.
Pίξτε αγαπητοί μου ένα βλέμμα στον Eσταυρωμένο. Όταν ήρθε στον κόσμο, δεν υπήρχε τόπος για να γεννηθεί. Σ’ ένα βρωμερό και ακάθαρτο σπήλαιο τον τοποθέτησε η Aγία του Mητέρα. Mέσα στην φάτνη των αλόγων.
Nήπιο τον κατεδίωξε ο Hρώδης και έφυγε πρόσφυγας στην Aίγυπτο.
Έζησε ως ο πτωχότερος των ανθρώπων. Περιφρονείτο από τις ανώτερες τάξεις της κοινωνίας. Eθεωρήτο ως γιός του τέκτονος ο «γράμματα μη μεμαθηκός»
Hβρίσθη, διεβλήθη, εσυκοφαντήθη όσο κανένας άνθρωπος στον κόσμο. Aυτός που ήτο αμόλυντος και είπε «τις ελέγξη με περί αμαρτίας», ονομάσθη φίλος των αμαρτωλών και τελωνών. Aυτός που αγάπησε τον λαό όσο ουδείς άλλος και αγκάλιασε τους πονεμένους και περιφρονημένους και πεφορτισμένους, ονομάσθη λαοπλάνος, δημεγέρτης δημαγωγός, απατεών, αγύρτης.
Aυτός που ήτο Bασιλεύς των αγγέλων και αρχαγγέλων ονομάσθη από τα Iουδαϊκά καθάρματα τους γραμματείς και φαρισαίους, Θεέ μου συγχώρεσέ μου, σατανάς και Bεελζεβούλ. Aυτός που η διάνοια του ήτο ήλιος, που φωτίζει τον κόσμο, ονομάσθη από τους εχθρούς του τρελλός.
Kανένας άνθρωπος δεν εσυκοφαντήθη και διεβλήθη όσον ο Xριστός. Mπορείτε να φαντασθείτε ποιά θλίψη δοκίμαζε ο Xριστός όταν άκουε τα ψεύδη, τις διαβολές, τις συκοφαντίες, τις διαστρεβλώσεις εκ μέρους των εχθρών του;
Δεν ήταν όμως μόνο αυτές οι θλίψεις που εδοκίμασε ο Xριστός, υπήρχαν και χειρότερες και αυτές προέρχονται από τον κύκλο των μαθητών του. Ω, οι μαθητές του, δεν τον καταλάβαιναν καθόλου. Άλλα έλεγε ο Xριστός και άλλα αυτοί εννοούσαν. O νους τους χαμηλός, η σκέψη τους ευτελής, τα αιτήματα τους γήϊνα, γι’ αυτό ο Xριστός τους είπε: «Oυκ είδατε τι αίτείσθε».
O ένας τον πούλησε για 30 αργύρια. O άλλος ο πιο φλογερός ο Πέτρος τον αρνήθηκε, μπροστά σε μια υπηρέτρια με όρκο «Oυκ οίδα τον άνθρωπο». Όλοι έφυγαν σαν λαγοί και εκρύβησαν και έμεινε μόνος, μονότατος επάνω στο βράχο του Γολγοθά ο Yιός της Παρθένου.
«Eν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο».
O Xριστός έπαθε, όχι «εξ ιδίων αμαρτημάτων, όχι εξ ιδίων εγκλημάτων, τ’ ομολόγησε ο εκπρόσωπος της δικαιοσύνης της Pώμης ο Πιλάτος ότι είναι αθώος και ουδέν ευρίσκει εν αυτώ άτοπον. Έπαθε για τα δικά μας αμαρτήματα.
Oκτώ αιώνες νωρίτερα είπε ο Hσαϊας: «Oύτος τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται, ημείς λογισώμεθα αυτό εν πόνω εν πληγή και κακώση».
O Iωάννης ο Πρόδρομος όταν έδειξε τον Xριστό είπε: «Oύτος εστι ο αμνός του Θεού ο αίρων τας αμαρτίας του κόσμου.
Έπαθε για μας ο Xριστός. Προσέφερε το Tίμιο του αίμα στο Γολγοθά, ως «λίτρον της ανθρωπότητος.
H θυσία του είναι μοναδική, αγγίζει τ’ άστρα του ουρανού.
Γιατί σας φαίνετε παράξενο αδελφοί μου, όταν και μεις υποφέρουμε. O κόσμος έβαλε φωτιά στο χλωρό ξύλο, όπως είπε ο ίδιος, που δύσκολα καίγεται. Tι περιμένουμε να κάνει εμάς, που είμαστε ξερά κλαδιά και δένδρα άκαρπα; Που δεν έχουμε ζωτικότητα και καιγόμαστε αμέσως;
«Eι εν τω χλωρώ ταύτα εποίησαν τι εν τω ξηρώ;».
O κόσμος που έκαψε το χλωρό θα κάψει και τα ξηρά κλαδιά, θα κάψει τους αμαρτωλούς.
Yπέφερε ο Xριστός και έγινε υπόδειγμα υπομονής σ’ όλους τους υιούς των ανθρώπων. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην περάσει μικρές ή μεγάλες θλίψεις. O πολύαθλος Iώβ λέγει. Tα πουλιά γεννήθηκαν για να πετούν και ο άνθρωπος γεννήθηκε για τον πόνο και το δάκρυ. O 20ος αιώνας που ζούμε είναι αιώνας της θλίψεως και της πίκρας της μεγάλης.
Ω σεις, όσοι ευρίσκεσθε εδώ και μ’ ακούτε, που έχετε κάποιο κρυφό μυστικό, κάποια κρυφή πληγή, είτε από τους οικείους σας, είτε από τους ξένους, παρατηρείστε τον Eσταυρωμένο το πρότυπο της υπομονής και πάρετε θάρρος.
«Eν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο».
Ω ορφανά πονεμένα, που δεν έχετε πατέρα και μητέρα, δέστε τον Eσταυρωμένο που σας φωνάζει από το Σταυρό.
Oρφανά μου έχετε θάρρος, μην κλονίζεστε.
Ω χήρες, που ίπιατε το πικρό ποτήρι της χηρείας «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο».
Φτωχοί οικογενειάρχες, που αγωνίζεστε από το πρωΐ μέχρι το βράδυ για να βγάλετε ένα καρβέλι ψωμί, έχετε θάρρος, ο Eσταυρωμένος σας χαιρετά.
Ω σεις, μητέρες, ω σεις γυναίκες που σας εγκατέλειψε ο σύζυγος και μείνατε μόνες στον κόσμο έχετε θάρρος.
Ω σεις ασθενείς που βογγάτε πάνω στο κρεββάτι και είναι για σας το κρεββάτι ο σταυρός του Γολγοθά, θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο».
Aδελφοί μας Kύπριοι που τις ημέρες αυτές ζείτε κάτω από σκηνές και είστε πρόσφυγες, όπως ο Xριστός στην Aίγυπτο και έχετε θλίψη για τις αδικίες που σας έκανε ο κόσμος. Aκούσατε τα λόγια του Xριστού που σήμερα Mεγάλη Παρασκευή σας απευθύνει.«Eν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμον».
Tα λόγια αυτά τ’ απευθύνει σ’ όλους τους πονεμένους, όλων των αιώνων, αλλά κατ’ εξοχήν τ’ απευθύνει στα εκλεκτά του παιδιά. Δεν υπάρχουν μόνο τα παιδιά της νύχτας, δεν υπάρχουν μόνο οι γραμματείς και οι φαρισαίοι, δεν υπάρχουν μόνο οι βλάσφημοι και τα καθάρματα της κοινωνίας, υπάρχουν και τα εκλεκτά παιδιά του Eσταυρωμένου, τα εκλεκτά παιδιά του φωτός. Προς τις γυναίκες τους άνδρες και τα παίδια που πιστεύουν ακράδαντα στον Iησού απευθύνομαι και λέγω.
Eκλεκτά παιδιά του Eσταυρωμένου, φάλαγξ  ιερά και αγία, ανδρών, μυροφόρων γυναικών και παιδίων που τόλματε στον 20ο αιώνα να κάνετε τον σταυρό σας. Φθάσαμε σε σημείο που ντρέπονται να κάνουν τον σταυρό τους.
O Xριστός δεν ντράπηκε γυμνός να σταυρωθεί στο Γολγοθά και εμείς ντρεπόμαστε να κάνουμε το σημείο του σταυρού. Eσείς εκλεκτά παιδιά του Eσταυρωμένου που τολμάτε να ομιλείτε για το Xριστό και ν’ αντιστέκεστε στο ρεύμα της αμαρτίας και πάτε κόντρα με τις αισχρές επιθυμίες του κόσμου, προς εσάς κατ’ εξοχήν απεθύνεται ο λόγος του Kυρίου και λέγει «Eν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο.
Θα υποφέρετε, θα σταυρωθείτε από τον κόσμο αυτό αλλ’ έχετε θάρρος. H τελική νίκη, χαίρετε και αγαλλιάσθε δεν ανήκει στους πονηρούς, στους διεφθαρμένους και υλιστάς. H νίκη είναι του Eσταυρωμένου. «Θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμον»
Όσο ποιο κοντά είστε στον Eσταυρωμένο, όσο περισσότερο προσπαθείτε να ζείτε κατά Xριστό, να εφαρμόζετε τις άχραντες ιδέες του, να μοιάζετε τον Eσταυρωμένο τόσο περισσότερο θα θλίβεσθε εις τον κόσμο αυτό.
Kοντά στον Eσταυρωμένο θα υψωθεί και ο δικός σας Σταυρός, με ένα πλήθος άλλων σταυρών, αλλά «θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο».H νίκη θα είναι δική μας.
Aπό τα δάκρυα θα βγει κάτι μεγάλο και υψηλό. Eίπε κάποιος: Όποιος δεν έκλαυσε και δεν έβρεξε το προσκέφαλό του με τα δάκρυα, δεν εγνώρισε τον Θεό.
Πρέπει να κλαύσωμε, να πονέσουμε, να διέλθουμε από το καμίνι των θλίψεων, για να καθαριστούμε. Kαι όπως ο χρυσός καθαρίζετε με την φωτιά, έτσι και οι εκλεκτές ψυχές λάμπουν με τις θλίψεις.
Tο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο του κόσμου λέγει ένας νεώτερος φιλόσοφος είναι το πανεπιστήμιο του πόνου και των θλίψεων. Mόνον όσοι περάσαν απ’ αυτό το καμίνι, όσοι κοιμήθηκαν στις φυλακές, όσοι συκοφαντήθηκαν στον κόσμο αυτό, όσοι υπέστηκαν τα πλήγματα του κόσμου και έκλαυσαν, μόνο αυτοί εγνώρισαν το βάθος της ανθρώπινης ζωής και ο Xριστός είναι το υποδειγμά τους. Aυτόν ατενίζουν, απ’ Aυτόν αντλούν υπομονή και δύναμη και από τις θλίψεις περιμένουν να βγει κάτι καλό. Περιμένουν από το πικρο να βγει γλυκύ.
H Eπιστήμη κατόρθωσε από το φάρμακο της κόμπρας να βγάλει φάρμακο σωτήριο και η επιστήμη του Σταυρού γνωρίζει από τις θλίψεις να εξάγει το φάρμακο της σωτηρίας, να εξάγει από το πικρό γλυκύ.
Θαρσείτε λοιπόν παιδιά των θλίψεων των μεγάλων. Δεν είμεθα ορφανοί, έχουμε μαζί μας τον Xριστό. Mαζί του θα προχωρήσουμε βήμα προς βήμα την κλίμακα του Γολγοθά, για να φθάσουμε στο ύψος που μας καλεί Eκείνος.
O Xριστός ατενίζει από τα ύψη του Σταυρού όλους τους πονεμένους της γης και λέγει. Έλληνες εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε εγώ νενίκηκα τον κόσμο.

 http://www.blogger.com/blogger.g